Luật Thuế thu nhập cá nhân có hiệu lực từ ngày 1-1-2009 có nội dung rất quan trọng là "giảm trừ gia cảnh". Giảm trừ gia cảnh là khoản tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh, tiền lương, tiền công của cá nhân. Luật quy định giảm trừ gia cảnh gồm 2 phần, phần đối với người nộp thuế là đối tượng cư trú tại Việt Nam, phần đối với những người phụ thuộc mà người nộp thuế có trách nhiệm nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật.
Đối tượng nộp thuế là cá nhân cư trú (có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc trong 12 tháng liên tục từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam) có thu nhập chịu thuế phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam vượt ngưỡng giảm trừ gia cảnh thì phải nộp thuế.
Mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế là 4 triệu đồng/ tháng (48 triệu đồng/ năm).
Mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng/ tháng (bằng 40% mức giảm trừ của người nộp thuế). Những người phụ thuộc mà người nộp thuế có trách nhiệm nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật như: Các con chưa thành niên, con thành niên bị tàn tật, không có khả năng lao động, con đang theo học tại các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp; vợ, chồng của đối tượng nộp thuế ngoài độ tuổi lao động hoặc trong độ tuổi lao động theo quy định của pháp luật nhưng bị tàn tật, không có khả năng lao động, không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp; cha đẻ, mẹ đẻ, cha vợ, mẹ vợ, cha chồng, mẹ chồng của đối tượng nộp thuế ngoài độ tuổi lao động hoặc trong độ tuổi lao động theo quy định của pháp luật nhưng bị tàn tật, không có khả năng lao động, không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp; các cá nhân khác là người ngoài độ tuổi lao động hoặc trong độ tuổi lao động theo quy định của pháp luật nhưng bị tàn tật, không có khả năng lao động, không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp mà đối tượng nộp thuế đang phải trực tiếp nuôi dưỡng gồm: Anh chị em ruột của đối tượng nộp thuế; ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, cô ruột, dì ruột, cậu ruột, chú ruột, bác; cháu ruột của đối tượng nộp thuế bao gồm con của anh, chị, em ruột.
Mức thu nhập làm căn cứ để xác định người phụ thuộc có thu nhập thấp là 500.000 đồng/ tháng trở xuống.
Việc giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc thực hiện theo nguyên tắc mỗi người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ một lần vào một đối tượng nộp thuế trong năm tính thuế. Trường hợp các đối tượng nộp thuế có chung người phụ thuộc phải nuôi dưỡng thì phải tự thỏa thuận để đăng ký giảm trừ gia cảnh vào một đối tượng nộp thuế.
Với mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế là 4 triệu đồng/ tháng, ví dụ: Trường hợp người nộp thuế có 3 người phụ thuộc phải nuôi dưỡng sẽ được giảm trừ 8,8 triệu đồng/ tháng, được giảm trừ cao hơn rất nhiều so với người nộp thuế không có người phụ thuộc. Như vậy, Luật đảm bảo tính công bằng trong điều tiết thu nhập, động viên một cách hợp lý, hạn chế khoảng cách về thu nhập giữa các tầng lớp dân cư, đảm bảo huy động nguồn lực để Nhà nước giải quyết tốt hơn các vấn đề xã hội.
Cá nhân cư trú có thu nhập từ kinh doanh, từ tiền lương, tiền công còn được giảm trừ các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo vào thu nhập chịu thuế, bao gồm: Khoản đóng góp vào các tổ chức, cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người tàn tật, người già không nơi nương tựa; khoản đóng góp vào các Quỹ Từ thiện, Quỹ Nhân đạo, Quỹ Khuyến học.
Các tổ chức, cơ sở và các quỹ nêu trên phải được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép thành lập hoặc công nhận hoạt động vì mục đích từ thiện, nhân đạo, khuyến học, không nhằm mục đích kinh doanh
