Trong kế toán quản trị tại công ty xây dựng, một khoản mục được coi là trọng yếu nếu nó có ảnh hưởng lớn đến chi phí, doanh thu, lợi nhuận, dòng tiền và hiệu quả hoạt động dự án. Khác với các ngành khác, công ty xây dựng có chu kỳ dài, hợp đồng theo từng dự án, chi phí phát sinh lớn và rủi ro tài chính cao, nên các khoản trọng yếu chủ yếu liên quan đến chi phí nguyên vật liệu, nhân công, máy móc thiết bị, quản lý công nợ và doanh thu theo tiến độ dự án.
Tỷ trọng lớn trong tổng chi phí hoặc doanh thu.
Ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng dự án.
Tác động đến dòng tiền và khả năng thanh toán.
Có mức độ biến động cao do giá cả thị trường hoặc rủi ro hợp đồng.
Gắn liền với hiệu quả tài chính của từng dự án xây dựng.
Chiếm 40-60% tổng chi phí trong công ty xây dựng.
Gồm xi măng, thép, cát, gạch, đá, bê tông, sơn, vật tư điện nước, nội thất...
Giá nguyên vật liệu biến động mạnh theo thị trường, ảnh hưởng lớn đến chi phí dự án.
Cần có chiến lược mua sắm tối ưu, dự trữ hợp lý và kiểm soát hao hụt để tránh lãng phí.
Ví dụ thực tế:
Công ty X nhận thầu dự án chung cư với ngân sách 100 tỷ. Nếu giá thép tăng 20%, chi phí vật liệu sẽ đội lên khoảng 5-10 tỷ, làm giảm lợi nhuận đáng kể.
Chiếm 20-30% tổng chi phí của dự án.
Bao gồm lương công nhân, kỹ sư, giám sát thi công, thợ chuyên môn, bảo hiểm xã hội.
Nếu không kiểm soát chặt chẽ, năng suất thấp sẽ làm kéo dài tiến độ, tăng chi phí.
Ví dụ thực tế:
Dự án yêu cầu hoàn thành trong 12 tháng, nhưng do thiếu nhân công hoặc quản lý yếu kém, kéo dài thành 18 tháng, làm phát sinh thêm chi phí nhân công 5 tỷ đồng.
Gồm máy xúc, cần cẩu, máy trộn bê tông, xe ben, thiết bị thi công.
Có thể mua hoặc thuê, mỗi phương án có ưu nhược điểm riêng.
Nếu sử dụng không hiệu quả hoặc bảo trì kém, chi phí sẽ tăng đáng kể.
Ví dụ thực tế:
Công ty X thuê máy xúc với giá 500 triệu/tháng, nhưng chỉ sử dụng hiệu suất 50%, dẫn đến lãng phí 250 triệu/tháng.
Công ty xây dựng thường nhận tiền theo tiến độ (30%-40%-30%), dẫn đến công nợ cao.
Nếu khách hàng thanh toán chậm, công ty có thể thiếu vốn lưu động, phải vay ngân hàng với lãi suất cao.
Ví dụ thực tế:
Công ty X đã hoàn thành 70% dự án, nhưng chủ đầu tư chậm thanh toán 50 tỷ, khiến công ty thiếu tiền trả lương và vật liệu, phải vay ngân hàng với lãi suất 10%/năm, làm tăng chi phí tài chính.
Gồm nợ nguyên vật liệu, thuê nhân công, chi phí máy móc.
Nếu không kiểm soát tốt, công ty có thể mất uy tín hoặc bị phạt do thanh toán chậm.
Ví dụ thực tế:
Công ty X mua thép trị giá 20 tỷ nhưng không thanh toán đúng hạn, bị nhà cung cấp dừng cung cấp vật liệu, làm đình trệ công trình.
Sau khi bàn giao, công ty có trách nhiệm bảo hành 1-5 năm.
Nếu chất lượng xây dựng kém, chi phí bảo hành sẽ rất lớn.
Ví dụ thực tế:
Công ty X xây một khu đô thị, nhưng hệ thống điện nước bị lỗi sau 6 tháng, làm phát sinh chi phí sửa chữa 2 tỷ đồng, ảnh hưởng đến lợi nhuận.
Gồm chi phí thiết kế, giám sát, xin giấy phép, quản lý thi công.
Nếu không kiểm soát tốt, có thể phát sinh nhiều chi phí không cần thiết.
Ví dụ thực tế:
Công ty X phải xin lại giấy phép xây dựng do sai quy trình, mất thêm 500 triệu, làm tăng chi phí dự án.
Kiểm soát chặt chẽ chi phí nguyên vật liệu: Đàm phán giá tốt, quản lý kho hiệu quả, tránh thất thoát.
Tối ưu chi phí nhân công: Lập kế hoạch nhân sự hợp lý, tránh thiếu hụt hoặc dư thừa lao động.
Quản lý công nợ phải thu: Theo dõi dòng tiền, đàm phán điều khoản thanh toán hợp lý để tránh mất cân đối tài chính.
Đánh giá hiệu suất sử dụng máy móc: Quyết định thuê hay mua thiết bị sao cho hiệu quả nhất.
Dự phòng chi phí bảo hành: Đảm bảo chất lượng thi công để giảm rủi ro bảo hành.
Kiểm soát tiến độ dự án: Tránh chậm tiến độ, gây phát sinh chi phí nhân công và máy móc.
Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.
Dễ dàng hơn nữa các bạn có thể tham gia các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online
1. Tiêu chí xác định khoản trọng yếu
Tỷ trọng lớn trong tổng chi phí hoặc doanh thu. Ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng dự án. Tác động đến dòng tiền và khả năng thanh toán. Có mức độ biến động cao do giá cả thị trường hoặc rủi ro hợp đồng. Gắn liền với hiệu quả tài chính của từng dự án xây dựng.2. Các khoản mục trọng yếu trong kế toán quản trị tại công ty xây dựng
1. Chi phí nguyên vật liệu (Material Costs)
Chiếm 40-60% tổng chi phí trong công ty xây dựng. Gồm xi măng, thép, cát, gạch, đá, bê tông, sơn, vật tư điện nước, nội thất... Giá nguyên vật liệu biến động mạnh theo thị trường, ảnh hưởng lớn đến chi phí dự án. Cần có chiến lược mua sắm tối ưu, dự trữ hợp lý và kiểm soát hao hụt để tránh lãng phí.Ví dụ thực tế:
Công ty X nhận thầu dự án chung cư với ngân sách 100 tỷ. Nếu giá thép tăng 20%, chi phí vật liệu sẽ đội lên khoảng 5-10 tỷ, làm giảm lợi nhuận đáng kể.
2. Chi phí nhân công (Labor Costs)
Chiếm 20-30% tổng chi phí của dự án. Bao gồm lương công nhân, kỹ sư, giám sát thi công, thợ chuyên môn, bảo hiểm xã hội. Nếu không kiểm soát chặt chẽ, năng suất thấp sẽ làm kéo dài tiến độ, tăng chi phí.Ví dụ thực tế:
Dự án yêu cầu hoàn thành trong 12 tháng, nhưng do thiếu nhân công hoặc quản lý yếu kém, kéo dài thành 18 tháng, làm phát sinh thêm chi phí nhân công 5 tỷ đồng.
3. Chi phí thuê/mua máy móc, thiết bị (Equipment Costs)
Gồm máy xúc, cần cẩu, máy trộn bê tông, xe ben, thiết bị thi công. Có thể mua hoặc thuê, mỗi phương án có ưu nhược điểm riêng. Nếu sử dụng không hiệu quả hoặc bảo trì kém, chi phí sẽ tăng đáng kể.Ví dụ thực tế:
Công ty X thuê máy xúc với giá 500 triệu/tháng, nhưng chỉ sử dụng hiệu suất 50%, dẫn đến lãng phí 250 triệu/tháng.
4. Công nợ phải thu từ khách hàng (Accounts Receivable - AR)
Công ty xây dựng thường nhận tiền theo tiến độ (30%-40%-30%), dẫn đến công nợ cao. Nếu khách hàng thanh toán chậm, công ty có thể thiếu vốn lưu động, phải vay ngân hàng với lãi suất cao.Ví dụ thực tế:
Công ty X đã hoàn thành 70% dự án, nhưng chủ đầu tư chậm thanh toán 50 tỷ, khiến công ty thiếu tiền trả lương và vật liệu, phải vay ngân hàng với lãi suất 10%/năm, làm tăng chi phí tài chính.
5. Công nợ phải trả nhà cung cấp (Accounts Payable - AP)
Gồm nợ nguyên vật liệu, thuê nhân công, chi phí máy móc. Nếu không kiểm soát tốt, công ty có thể mất uy tín hoặc bị phạt do thanh toán chậm.Ví dụ thực tế:
Công ty X mua thép trị giá 20 tỷ nhưng không thanh toán đúng hạn, bị nhà cung cấp dừng cung cấp vật liệu, làm đình trệ công trình.
6. Chi phí bảo hành, sửa chữa công trình (Warranty & Maintenance Costs)
Sau khi bàn giao, công ty có trách nhiệm bảo hành 1-5 năm. Nếu chất lượng xây dựng kém, chi phí bảo hành sẽ rất lớn.Ví dụ thực tế:
Công ty X xây một khu đô thị, nhưng hệ thống điện nước bị lỗi sau 6 tháng, làm phát sinh chi phí sửa chữa 2 tỷ đồng, ảnh hưởng đến lợi nhuận.
7. Chi phí quản lý dự án (Project Management Costs)
Gồm chi phí thiết kế, giám sát, xin giấy phép, quản lý thi công. Nếu không kiểm soát tốt, có thể phát sinh nhiều chi phí không cần thiết.Ví dụ thực tế:
Công ty X phải xin lại giấy phép xây dựng do sai quy trình, mất thêm 500 triệu, làm tăng chi phí dự án.
3. Ứng dụng khoản trọng yếu trong quản trị doanh nghiệp xây dựng
Kiểm soát chặt chẽ chi phí nguyên vật liệu: Đàm phán giá tốt, quản lý kho hiệu quả, tránh thất thoát. Tối ưu chi phí nhân công: Lập kế hoạch nhân sự hợp lý, tránh thiếu hụt hoặc dư thừa lao động. Quản lý công nợ phải thu: Theo dõi dòng tiền, đàm phán điều khoản thanh toán hợp lý để tránh mất cân đối tài chính. Đánh giá hiệu suất sử dụng máy móc: Quyết định thuê hay mua thiết bị sao cho hiệu quả nhất. Dự phòng chi phí bảo hành: Đảm bảo chất lượng thi công để giảm rủi ro bảo hành. Kiểm soát tiến độ dự án: Tránh chậm tiến độ, gây phát sinh chi phí nhân công và máy móc.Tóm lại
Trong công ty xây dựng, các khoản trọng yếu bao gồm chi phí nguyên vật liệu, nhân công, thuê/mua máy móc, công nợ phải thu, công nợ phải trả, chi phí bảo hành và chi phí quản lý dự án. Nếu không kiểm soát tốt, công ty có thể gặp rủi ro tài chính, thiếu vốn lưu động, mất uy tín với nhà thầu hoặc chủ đầu tư. Việc quản lý chặt chẽ các khoản này giúp tối ưu lợi nhuận, duy trì dòng tiền và đảm bảo thành công trong từng dự án.Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.
Dễ dàng hơn nữa các bạn có thể tham gia các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online
