Trong kế toán quản trị tại công ty thương mại, một khoản mục được coi là trọng yếu nếu nó có ảnh hưởng lớn đến chi phí, doanh thu, lợi nhuận, dòng tiền, và các quyết định kinh doanh. Khác với công ty sản xuất, công ty thương mại không có hoạt động sản xuất mà chủ yếu tập trung vào mua bán hàng hóa, do đó các khoản trọng yếu thường liên quan đến giá vốn, hàng tồn kho, chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp.
Ảnh hưởng đến dòng tiền: Các khoản có tác động lớn đến dòng tiền hoạt động.
Tác động đến lợi nhuận: Góp phần quan trọng trong xác định lợi nhuận gộp và lợi nhuận ròng.
Mức độ biến động cao: Các khoản có sự dao động mạnh, ảnh hưởng đến chiến lược giá và tồn kho.
Liên quan đến hoạt động cốt lõi: Ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh của công ty.
Đây là khoản trọng yếu nhất, thường chiếm 60-80% doanh thu của công ty thương mại.
Ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận gộp và chiến lược giá bán.
Nếu giá vốn tăng mà không thể điều chỉnh giá bán, lợi nhuận sẽ bị ảnh hưởng.
Ví dụ thực tế:
Công ty A chuyên kinh doanh thiết bị điện tử, giá vốn hàng bán chiếm 75% doanh thu. Nếu giá nhập hàng tăng 5% mà không thể tăng giá bán, biên lợi nhuận gộp sẽ giảm, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh.
Ảnh hưởng đến chi phí lưu kho, rủi ro hàng lỗi thời, hư hỏng và tổn thất vốn.
Quản lý tồn kho không hiệu quả có thể dẫn đến mất cơ hội bán hàng hoặc tồn đọng vốn.
Phương pháp quản lý tồn kho (FIFO, LIFO, bình quân gia quyền) có ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận.
Ví dụ thực tế:
Công ty B kinh doanh thời trang nhập khẩu, nếu không quản lý hàng tồn kho tốt, nhiều sản phẩm có thể bị lỗi mốt, dẫn đến việc phải giảm giá mạnh để thanh lý, ảnh hưởng đến lợi nhuận.
Ảnh hưởng trực tiếp đến tăng trưởng và khả năng sinh lời của doanh nghiệp.
Doanh thu có thể biến động do xu hướng thị trường, giá cả, chiến lược bán hàng.
Việc quản lý chiết khấu, giảm giá và chính sách khuyến mãi ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận.
Ví dụ thực tế:
Công ty C bán lẻ điện thoại di động, nếu áp dụng chính sách giảm giá mạnh để tăng doanh số, doanh thu tăng nhưng lợi nhuận có thể giảm nếu biên lợi nhuận gộp bị thu hẹp.
Bao gồm chi phí quảng cáo, khuyến mãi, chiết khấu, hoa hồng, vận chuyển.
Nếu chi phí này quá cao mà không tạo ra doanh thu tương ứng, lợi nhuận sẽ bị ảnh hưởng.
Ví dụ thực tế:
Công ty D chi 2 tỷ đồng/tháng cho quảng cáo Facebook Ads, nhưng doanh số tăng không đáng kể. Nếu không điều chỉnh kịp thời, công ty sẽ lỗ nặng do chi phí bán hàng quá cao.
Bao gồm tiền lương nhân sự, thuê văn phòng, chi phí pháp lý, kế toán.
Nếu không kiểm soát tốt, chi phí này có thể ăn mòn lợi nhuận.
Ví dụ thực tế:
Công ty E mở rộng quy mô nhân sự quá nhanh, tiền lương và chi phí văn phòng tăng 30% trong khi doanh thu chỉ tăng 10%, làm giảm hiệu quả tài chính.
Nếu khách hàng thanh toán chậm, công ty có thể bị thiếu hụt dòng tiền, ảnh hưởng đến khả năng thanh toán.
Quản lý công nợ không tốt có thể dẫn đến nợ xấu, mất vốn.
Ví dụ thực tế:
Công ty F cung cấp sỉ đồ gia dụng cho siêu thị, thời gian thanh toán trung bình là 90 ngày. Nếu khách hàng chậm trả, công ty có thể thiếu tiền để nhập hàng mới, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
Tác động đến khả năng thanh toán và dòng tiền.
Cần cân đối thời gian trả nợ để tối ưu dòng tiền mà không làm mất uy tín với nhà cung cấp.
Ví dụ thực tế:
Công ty G có chính sách thanh toán nợ cho nhà cung cấp trong 60 ngày, nhưng khách hàng chỉ trả sau 90 ngày, tạo ra khoảng trống dòng tiền. Nếu không quản lý tốt, công ty có thể phải vay ngắn hạn với lãi suất cao.
Quản lý hàng tồn kho hiệu quả: Giữ hàng tồn kho ở mức tối ưu để giảm chi phí lưu kho và tránh hàng lỗi thời.
Kiểm soát giá vốn: Tìm nhà cung cấp tốt nhất, đàm phán giá mua hợp lý để tối ưu lợi nhuận.
Tối ưu dòng tiền: Quản lý công nợ phải thu và phải trả để không bị mất cân đối tài chính.
Chiến lược giá và khuyến mãi hợp lý: Đảm bảo rằng chính sách giảm giá không làm giảm quá nhiều lợi nhuận.
Giảm chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp: Theo dõi hiệu quả từng khoản chi và điều chỉnh kịp thời.
Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.
Dễ dàng hơn nữa các bạn có thể tham gia các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online
1. Tiêu chí xác định khoản trọng yếu
Giá trị lớn: Khoản mục có tỷ trọng cao trong tổng chi phí hoặc tổng doanh thu.Ảnh hưởng đến dòng tiền: Các khoản có tác động lớn đến dòng tiền hoạt động.
Tác động đến lợi nhuận: Góp phần quan trọng trong xác định lợi nhuận gộp và lợi nhuận ròng.
Mức độ biến động cao: Các khoản có sự dao động mạnh, ảnh hưởng đến chiến lược giá và tồn kho.
Liên quan đến hoạt động cốt lõi: Ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh của công ty.
2. Các khoản mục trọng yếu trong kế toán quản trị tại công ty thương mại
1. Giá vốn hàng bán (COGS - Cost of Goods Sold)
Đây là khoản trọng yếu nhất, thường chiếm 60-80% doanh thu của công ty thương mại. Ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận gộp và chiến lược giá bán. Nếu giá vốn tăng mà không thể điều chỉnh giá bán, lợi nhuận sẽ bị ảnh hưởng.Ví dụ thực tế:
Công ty A chuyên kinh doanh thiết bị điện tử, giá vốn hàng bán chiếm 75% doanh thu. Nếu giá nhập hàng tăng 5% mà không thể tăng giá bán, biên lợi nhuận gộp sẽ giảm, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh.
2. Hàng tồn kho
Ảnh hưởng đến chi phí lưu kho, rủi ro hàng lỗi thời, hư hỏng và tổn thất vốn. Quản lý tồn kho không hiệu quả có thể dẫn đến mất cơ hội bán hàng hoặc tồn đọng vốn. Phương pháp quản lý tồn kho (FIFO, LIFO, bình quân gia quyền) có ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận.Ví dụ thực tế:
Công ty B kinh doanh thời trang nhập khẩu, nếu không quản lý hàng tồn kho tốt, nhiều sản phẩm có thể bị lỗi mốt, dẫn đến việc phải giảm giá mạnh để thanh lý, ảnh hưởng đến lợi nhuận.
3. Doanh thu bán hàng
Ảnh hưởng trực tiếp đến tăng trưởng và khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Doanh thu có thể biến động do xu hướng thị trường, giá cả, chiến lược bán hàng. Việc quản lý chiết khấu, giảm giá và chính sách khuyến mãi ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận.Ví dụ thực tế:
Công ty C bán lẻ điện thoại di động, nếu áp dụng chính sách giảm giá mạnh để tăng doanh số, doanh thu tăng nhưng lợi nhuận có thể giảm nếu biên lợi nhuận gộp bị thu hẹp.
4. Chi phí bán hàng (Selling Expenses)
Bao gồm chi phí quảng cáo, khuyến mãi, chiết khấu, hoa hồng, vận chuyển. Nếu chi phí này quá cao mà không tạo ra doanh thu tương ứng, lợi nhuận sẽ bị ảnh hưởng.Ví dụ thực tế:
Công ty D chi 2 tỷ đồng/tháng cho quảng cáo Facebook Ads, nhưng doanh số tăng không đáng kể. Nếu không điều chỉnh kịp thời, công ty sẽ lỗ nặng do chi phí bán hàng quá cao.
5. Chi phí quản lý doanh nghiệp (G&A - General & Administrative Expenses)
Bao gồm tiền lương nhân sự, thuê văn phòng, chi phí pháp lý, kế toán. Nếu không kiểm soát tốt, chi phí này có thể ăn mòn lợi nhuận.Ví dụ thực tế:
Công ty E mở rộng quy mô nhân sự quá nhanh, tiền lương và chi phí văn phòng tăng 30% trong khi doanh thu chỉ tăng 10%, làm giảm hiệu quả tài chính.
6. Công nợ phải thu (Accounts Receivable - AR)
Nếu khách hàng thanh toán chậm, công ty có thể bị thiếu hụt dòng tiền, ảnh hưởng đến khả năng thanh toán. Quản lý công nợ không tốt có thể dẫn đến nợ xấu, mất vốn.Ví dụ thực tế:
Công ty F cung cấp sỉ đồ gia dụng cho siêu thị, thời gian thanh toán trung bình là 90 ngày. Nếu khách hàng chậm trả, công ty có thể thiếu tiền để nhập hàng mới, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
7. Công nợ phải trả (Accounts Payable - AP)
Tác động đến khả năng thanh toán và dòng tiền. Cần cân đối thời gian trả nợ để tối ưu dòng tiền mà không làm mất uy tín với nhà cung cấp.Ví dụ thực tế:
Công ty G có chính sách thanh toán nợ cho nhà cung cấp trong 60 ngày, nhưng khách hàng chỉ trả sau 90 ngày, tạo ra khoảng trống dòng tiền. Nếu không quản lý tốt, công ty có thể phải vay ngắn hạn với lãi suất cao.
3. Ứng dụng khoản trọng yếu trong quản trị doanh nghiệp thương mại
Quản lý hàng tồn kho hiệu quả: Giữ hàng tồn kho ở mức tối ưu để giảm chi phí lưu kho và tránh hàng lỗi thời. Kiểm soát giá vốn: Tìm nhà cung cấp tốt nhất, đàm phán giá mua hợp lý để tối ưu lợi nhuận. Tối ưu dòng tiền: Quản lý công nợ phải thu và phải trả để không bị mất cân đối tài chính. Chiến lược giá và khuyến mãi hợp lý: Đảm bảo rằng chính sách giảm giá không làm giảm quá nhiều lợi nhuận. Giảm chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp: Theo dõi hiệu quả từng khoản chi và điều chỉnh kịp thời.Tóm lại
Trong công ty thương mại, các khoản trọng yếu trong kế toán quản trị thường là giá vốn hàng bán, hàng tồn kho, doanh thu, chi phí bán hàng, chi phí quản lý, công nợ phải thu và công nợ phải trả. Đây là những khoản có ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận, dòng tiền và hiệu quả kinh doanh, cần được kiểm soát chặt chẽ để tối ưu hóa hoạt động thương mại.Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.
Dễ dàng hơn nữa các bạn có thể tham gia các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online
