Quản trị doanh nghiệp hiệu quả thích ứng với “ba tại chỗ”
“Ba tại chỗ” là một giải pháp phù hợp trong tình hình hiện nay để duy trì “mục tiêu kép”, vừa bảo đảm an toàn, chống dịch Covid-19 vừa duy trì tăng trưởng kinh tế. Do vậy, cách quản trị truyền thống cũng sẽ buộc phải thay đổi để thích nghi với phương thức làm việc mới này.Quy định “ba tại chỗ”: bố trí sản xuất, ăn uống, nghỉ ngơi tại chỗ cho người lao động buộc doanh nghiệp (DN) đứng trước lựa chọn phải cắt giảm nhân lực để bảo đảm không gian làm việc an toàn phòng dịch. Vậy, cắt giảm bộ phận nào, duy trì dây chuyền nào, dự phòng nguồn nhân lực ra sao để bình ổn được sản xuất liên tục là bài toán khó. Mặt khác, nếu cắt giảm nhân lực không phù hợp sẽ khiến DN đối mặt với nguy cơ không đủ người để vận hành khi sản xuất phục hồi.
Doanh nghiệp phải đương đầu với nhiều thách thức
Đó là thách thức về thu hẹp quy mô sản xuất, năng suất lao động giảm, chi phí gia tăng, nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng, nguy cơ thiếu hụt nguồn nhân lực.Thực hiện quy định này, đồng nghĩa với việc NLĐ buộc phải xa gia đình, thiếu thốn tình cảm, thiếu điều kiện giải trí có thể dẫn đến căng thẳng thần kinh. Đây chính là yếu tố ảnh hưởng đến an toàn và năng suất lao động. Theo học thuyết về tháp nhu cầu của Maslow, nhu cầu về an toàn cho bản thân là nhu cầu quan trọng thứ hai sau nhu cầu về vật chất. Nếu NLĐ cảm thấy làm việc trong môi trường không được an toàn thì động lực làm việc dần dần sẽ bị triệt tiêu. Mặt khác, nếu phải làm việc, sinh hoạt trong điều kiện “ba tại chỗ” kéo dài, DN có nguy cơ phải dừng sản xuất do người lao động bỏ việc hoặc hiệu quả sản xuất không cao. Đây là vẫn chưa tính đến những rủi ro về an toàn lao động khi NLĐ phải làm việc trong môi trường căng thẳng, chịu nhiều stress.
Bên cạnh đó, việc thu hẹp quy mô sản xuất cùng với những phát sinh về chi phí cải tạo nhà xưởng, văn phòng để bố trí nơi ăn nghỉ sẽ làm tăng chi phí không nhỏ cho DN. Trong điều kiện sản xuất bình thường, nguyên vật liệu sản xuất và phân phối sản phẩm được DN định trước nên khó xảy ra trục trặc. Nhưng trong điều kiện dịch bệnh, chuỗi cung ứng có thể đứt gãy bất cứ lúc nào, cho nên DN phải hoạch định lại cách quản trị đầu vào và đầu ra của dây chuyền sản xuất, để sao cho việc cung ứng nguyên vật liệu và phân phối sản phẩm trơn tru. Hơn nữa, tình hình vừa giảm quy mô sản xuất, vừa ngưng sản xuất do thiếu nguyên vật liệu đầu vào hoặc không thể phân phối được sản phẩm còn khiến DN rất dễ bị đóng cửa.
Thay đổi để vượt qua thách thức
Mô hình phân tích SWOT (điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức) hiện được vận dụng vào xây dựng chiến lược quản trị kinh doanh. Trong tình hình hiện nay, doanh nghiệp cần tận dụng những điểm mạnh nội tại để vượt qua những thách thức to lớn do dịch bệnh gây ra.Đối với nguồn nhân lực, DN cần phải có lực lượng lao động dự phòng để sẵn sàng thay thế NLĐ bỏ việc do căng thẳng hoặc lo sợ mất an toàn; lường trước tình huống phải bổ sung nguồn nhân lực nếu có tình trạng lây nhiễm dịch Covid-19 trong DN, bắt buộc phải cách ly. Nếu phải cắt giảm nhân lực để thu hẹp quy mô sản xuất, hãy giữ cho được “bộ khung” là những nhân viên giỏi, tổ trưởng, trưởng bộ phận, trưởng chuyền, quản lý vì đây là lực lượng lao động chủ chốt, khó tuyển dụng hơn.
Hơn nữa, để tạo động lực làm việc cho NLĐ, lãnh đạo DN phải “ba cùng”: cùng ăn, cùng ở, cùng làm việc với NLĐ, truyền cảm hứng cho họ và giúp cho họ có niềm tin vào nơi làm việc mình gắn bó. Đặc biệt, ngoài vấn đề an toàn phòng dịch thì vấn đề an toàn lao động phải được đặt lên hàng đầu. Trong điều kiện sản xuất với tâm lý bất an, căng thẳng thì tai nạn lao động rất dễ xảy ra. Nhà quản lý cần xem xét, chỉnh sửa lại quy trình HSE (sức khỏe - an toàn - môi trường làm việc) cho phù hợp trong tình hình mới với những quy định chặt chẽ hơn nhằm duy trì môi trường sản xuất an toàn, từ đó giúp tăng năng suất lao động, bảo đảm chất lượng sản phẩm.
Do quy định về “ba tại chỗ” sẽ làm DN phải gánh chịu hàng loạt chi phí phát sinh, kéo theo chi phí trên một đơn vị sản phẩm tăng, buộc phải quản trị chi phí chặt chẽ hơn để sản xuất có hiệu quả. Đối với lực lượng lao động gián tiếp làm việc online và cán bộ lãnh đạo cấp trung, cấp cao cần có chính sách cắt giảm lương phù hợp để tiết giảm chi phí sản xuất. Ngoài ra, vẫn cần duy trì và ưu tiên chế độ lương, thưởng cho người lao động trực tiếp. Tăng cường tìm kiếm thêm đối tác nhà cung cấp với chi phí hợp lý, giảm bớt các đầu mối trung gian cũng được xem là giải pháp hữu hiệu nhằm tiết giảm chi phí.
Trường hợp, với các DN sản xuất đa ngành, đa sản phẩm thì cần chọn lựa cắt giảm ngành sản xuất nào hoặc sản phẩm nào cho phù hợp.
Xem thêm: Phần mềm kế toán tốt nhất hiện nay
