Ngày 11/03/2014, tại TPHCM, Tòa án nhân dân TP đã xét xử vụ án hành chính giữa Công ty CP Dịch vụ Phú Nhuận (MASECO) và Chánh thanh tra Bộ Tài chính. Sau khi xem xét hồ sơ vụ án và quá trình tố tụng tại phiên tòa, HĐXX đã ra phán quyết chấp nhận đơn khởi kiện của Công ty MASECO, tuyên hủy Quyết định số 150/QĐ/TTr ngày 11 tháng 12 năm 2012 của Chánh Thanh tra Bộ Tài chính ban hành, truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp (DN) của công ty hơn 7,17 tỷ đồng; Bộ Tài chính phải hoàn trả lại toàn bộ số tiền trên do MASECO đã nộp trước đó.
Chúng tôi có buổi trao đổi với ông Lê Văn Hải – Vụ phó Vụ Tuyên truyền và Hỗ trợ người nộp thuế - Tổng cục Thuế để hiểu rõ thêm nội tình vụ việc và đưa ra một số lời khuyên cho doanh nghiệp trong kỳ kê khai thuế tháng 03/2014 sắp tới. Người bị kiện trong vụ án này là Chánh thanh tra Bộ Tài chính. Người khởi kiện là Công ty MASECO. Đối tượng bị khởi kiện là Quyết định số 150/QĐ/TTr ngày 11.12.2012 của Chánh thanh tra Bộ Tài chính xử phạt truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), buộc MASECO nộp lại số tiền hơn 7,17 tỷ đồng - số tiền thuế TNDN chênh lệch từ năm 2009 đến 2011.
Tóm tắt nội dung vụ việc như sau:
Công ty MASECO được hưởng ưu đãi đầu tư theo giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư số 4031/UB-CNN ngày 13/11/2001 của UBND TP HCM theo Luật khuyến khích đầu tư trong nước và sau này là Luật Đầu tư. Đến ngày 19/11/2012, công ty nhận được thư mời của Cục thuế TP.HCM đến làm việc trực tiếp tại cơ quan thuế về tình hình thực hiện nghĩa vụ ngân sách năm 2011. Ngay sau đó, Maseco đã cử Kế toán trưởng, cán bộ lãnh đạo lên làm việc với Cục thuế TP.HCM. Đồng thời, phía công ty tiếp tục được mời làm việc với đoàn thanh tra thuộc Thanh tra của Bộ Tài chính.
Ngày 3/12/2012, Thanh tra ra văn bản kết luận với nội dung công ty kê khai miễn giảm thuế thu nhập DN không đúng theo giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư. Tại buổi làm việc, phía Maseco ký vào biên bản với nội dung không đồng ý với kết luận trên.
Đến ngày 17/12/2012, công ty nhận được Quyết định số 150/QĐ/TTr ngày 11/12/2012 do Chánh Thanh tra Bộ Tài chính ban hành, xử phạt truy thu thuế thu nhập DN với số tiền hơn 7,17 tỷ đồng từ năm 2009 đến 2011. Căn cứ để Thanh tra Bộ Tài chính ra quyết định là do Công ty MASECO đã hết thời hạn hưởng ưu đãi về thuế thu nhập DN 20%, phải chịu thuế suất 25% như giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư đã được cấp.
Không đồng tình với quyết định xử phạt này, ngày 24/12/2012 Công ty MASECO đã có văn bản (số 225) khiếu nại lần đầu Quyết định số 150. Đến ngày 30/1/2013, Chánh Thanh tra Bộ Tài chính không chấp nhận khiếu nại, giữ nguyên quyết định buộc MASECO phải nộp hơn 7,17 tỷ đồng truy thu chênh lệch thuế thu nhập DN chưa khai nộp.
Do đó, Công ty MASECO đã nộp số tiền hơn 7,17 tỷ đồng vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ Tài chính nhưng không đồng tình với quyết định giải quyết khiếu nại của Thanh tra Bộ Tài chính nên đã nộp đơn khởi kiện quyết định của Chánh Thanh tra Bộ Tài chính ra tòa án.
Tại tòa, Phó tổng giám đốc Maseco Đỗ Hướng Dương cho rằng việc Công ty Maseco kê khai và nộp thuế TNDN theo thuế suất 20% là thực hiện theo Thông tư 128/2003/TT-BTC và Văn bản hướng dẫn số 11684/BTC-TCT của Bộ Tài chính. Theo đó “Thuế suất theo giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư là 25%, từ ngày 01/01/2004 chuyển sang áp dụng thuế suất 20% cho đến hết thời gian ưu đãi còn lại". Do vậy, Maseco điều chỉnh mức thuế suất 20% trong các niên độ báo cáo tài chính thuế từ năm 2004 - 2011 là hoàn toàn có cơ sở và đúng quy định. Việc Thanh tra Bộ Tài chính ra quyết định xử phạt Maseco là không phù hợp. Phía Thanh tra Bộ Tài chính cho rằng, trong 3 năm từ 2009-2011, MASECO đã thực hiện kê khai nộp thuế TNDN theo thuế suất 20% là không đúng theo giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư mà mức thuế suất phải là 25%. Thanh tra bộ vận dụng quy định tại điểm 2, phần I Thông tư 130/2008 của Bộ Tài chính để cho rằng MASECO đã hết thời hạn được ưu đãi về thuế đến hết kỳ tính thuế của năm 2008, do vậy từ 2009-2011, MASECO không được hưởng ưu đãi như quy định tại Thông tư này. Trên cơ sở đó, ngày 11/12/2012 Chánh thanh tra Nguyễn Kim Liên đã ban hành Quyết định số 150 như đã nói ở trên.
Sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ kiện và nghe các bên tranh luận, HĐXX nhận định yêu cầu khởi kiện của Maseco là có cơ sở. Căn cứ vào các quy định của pháp luật hiện hành, Maseco vẫn còn được hưởng thuế suất ưu đãi 20% đến hết 2011. Để khuyến khích đầu tư và đẩy mạnh xuất khẩu trong giai đoạn này nhà nước ban hành nhiều quy định tiếp tục cho doanh nghiệp hưởng ưu đãi bằng chính sách thuế. Cụ thể, Công văn số 11684/BTC/TCT ngày 16/09/2005 quy định DN hưởng thuế suất 25% từ ngày 01/01/2004 chuyển sang áp dụng thuế suất 20% cho đến hết thời gian còn lại, văn bản này hiện vẫn còn hiệu lực pháp luật. Bên cạnh đó, trong Thông tư 130 còn có một quy định “DN đang hưởng ưu đãi thuế suất TNDN theo các quy định tại các văn bản quy phạm trước đây về thuế TNDN hoặc theo giấy chứng nhận đầu tư thì tiếp tục được hưởng các mức ưu đãi này cho thời gian còn lại. Từ đó, HĐXX tuyên hủy Quyết định 150 và tuyên trả hơn 7 tỉ đồng tiền thuế đã nộp cho Maseco.
Từ vụ kiện trên có thể thấy rằng việc áp dụng các quy định pháp luật thuế còn có nhiều vấn đề bất cập. Trong thời gian vừa qua có nhiều doanh nghiệp đã bị vướng vào tình trạng tương tự. Bản án của tòa đã tuyên là một định hướng cho việc xử lý các vụ việc loại này. Về phía các doanh nghiệp thì bài học kinh nghiệm rút ra từ vụ việc này đó là:
1. Doanh nghiệp phải nghiên cứu kỹ nội dung chính sách pháp luật thuế để vận dụng chính xác vào thực tế cơ sở của mình.
2. Đối với những quy định có nhiều điểm dễ gây tranh cãi thì trước khi thực hiện nên có công văn đề nghị chi cục thuế trực tiếp quản lý và Tổng cục Thuế cho văn bản hướng dẫn thi hành từng vụ việc cụ thể của doanh nghiệp để có cơ sở pháp lý chắc chắn và tránh mọi phiền hà trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh.
3. Doanh nghiệp khi bị thanh tra kiểm tra, nếu không đồng ý với quyết định của cơ quan thuế phải ghi rõ vào nội dung biên bản là không đồng ý với quyết định do có các căn cứ cụ thể được đưa ra (cụ thể ở trường hợp này là Công văn số 11684/BTC/TCT ngày 16/09/2005).
(Nội dung độc quyền từ iTAS)
iTAS nỗ lực hỗ trợ Quý khách hàng có một công cụ hữu ích cho công việc kế toán cùng những tư vấn, hướng dẫn về nghiệp vụ thuế, chính sách thuế kịp thời, chính xác nhất. Xem thêm tại đây
Chúng tôi có buổi trao đổi với ông Lê Văn Hải – Vụ phó Vụ Tuyên truyền và Hỗ trợ người nộp thuế - Tổng cục Thuế để hiểu rõ thêm nội tình vụ việc và đưa ra một số lời khuyên cho doanh nghiệp trong kỳ kê khai thuế tháng 03/2014 sắp tới. Người bị kiện trong vụ án này là Chánh thanh tra Bộ Tài chính. Người khởi kiện là Công ty MASECO. Đối tượng bị khởi kiện là Quyết định số 150/QĐ/TTr ngày 11.12.2012 của Chánh thanh tra Bộ Tài chính xử phạt truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), buộc MASECO nộp lại số tiền hơn 7,17 tỷ đồng - số tiền thuế TNDN chênh lệch từ năm 2009 đến 2011.
Tóm tắt nội dung vụ việc như sau:
Công ty MASECO được hưởng ưu đãi đầu tư theo giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư số 4031/UB-CNN ngày 13/11/2001 của UBND TP HCM theo Luật khuyến khích đầu tư trong nước và sau này là Luật Đầu tư. Đến ngày 19/11/2012, công ty nhận được thư mời của Cục thuế TP.HCM đến làm việc trực tiếp tại cơ quan thuế về tình hình thực hiện nghĩa vụ ngân sách năm 2011. Ngay sau đó, Maseco đã cử Kế toán trưởng, cán bộ lãnh đạo lên làm việc với Cục thuế TP.HCM. Đồng thời, phía công ty tiếp tục được mời làm việc với đoàn thanh tra thuộc Thanh tra của Bộ Tài chính.
Ngày 3/12/2012, Thanh tra ra văn bản kết luận với nội dung công ty kê khai miễn giảm thuế thu nhập DN không đúng theo giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư. Tại buổi làm việc, phía Maseco ký vào biên bản với nội dung không đồng ý với kết luận trên.
Đến ngày 17/12/2012, công ty nhận được Quyết định số 150/QĐ/TTr ngày 11/12/2012 do Chánh Thanh tra Bộ Tài chính ban hành, xử phạt truy thu thuế thu nhập DN với số tiền hơn 7,17 tỷ đồng từ năm 2009 đến 2011. Căn cứ để Thanh tra Bộ Tài chính ra quyết định là do Công ty MASECO đã hết thời hạn hưởng ưu đãi về thuế thu nhập DN 20%, phải chịu thuế suất 25% như giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư đã được cấp.
Không đồng tình với quyết định xử phạt này, ngày 24/12/2012 Công ty MASECO đã có văn bản (số 225) khiếu nại lần đầu Quyết định số 150. Đến ngày 30/1/2013, Chánh Thanh tra Bộ Tài chính không chấp nhận khiếu nại, giữ nguyên quyết định buộc MASECO phải nộp hơn 7,17 tỷ đồng truy thu chênh lệch thuế thu nhập DN chưa khai nộp.
Do đó, Công ty MASECO đã nộp số tiền hơn 7,17 tỷ đồng vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ Tài chính nhưng không đồng tình với quyết định giải quyết khiếu nại của Thanh tra Bộ Tài chính nên đã nộp đơn khởi kiện quyết định của Chánh Thanh tra Bộ Tài chính ra tòa án.
Tại tòa, Phó tổng giám đốc Maseco Đỗ Hướng Dương cho rằng việc Công ty Maseco kê khai và nộp thuế TNDN theo thuế suất 20% là thực hiện theo Thông tư 128/2003/TT-BTC và Văn bản hướng dẫn số 11684/BTC-TCT của Bộ Tài chính. Theo đó “Thuế suất theo giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư là 25%, từ ngày 01/01/2004 chuyển sang áp dụng thuế suất 20% cho đến hết thời gian ưu đãi còn lại". Do vậy, Maseco điều chỉnh mức thuế suất 20% trong các niên độ báo cáo tài chính thuế từ năm 2004 - 2011 là hoàn toàn có cơ sở và đúng quy định. Việc Thanh tra Bộ Tài chính ra quyết định xử phạt Maseco là không phù hợp. Phía Thanh tra Bộ Tài chính cho rằng, trong 3 năm từ 2009-2011, MASECO đã thực hiện kê khai nộp thuế TNDN theo thuế suất 20% là không đúng theo giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư mà mức thuế suất phải là 25%. Thanh tra bộ vận dụng quy định tại điểm 2, phần I Thông tư 130/2008 của Bộ Tài chính để cho rằng MASECO đã hết thời hạn được ưu đãi về thuế đến hết kỳ tính thuế của năm 2008, do vậy từ 2009-2011, MASECO không được hưởng ưu đãi như quy định tại Thông tư này. Trên cơ sở đó, ngày 11/12/2012 Chánh thanh tra Nguyễn Kim Liên đã ban hành Quyết định số 150 như đã nói ở trên.
Sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ kiện và nghe các bên tranh luận, HĐXX nhận định yêu cầu khởi kiện của Maseco là có cơ sở. Căn cứ vào các quy định của pháp luật hiện hành, Maseco vẫn còn được hưởng thuế suất ưu đãi 20% đến hết 2011. Để khuyến khích đầu tư và đẩy mạnh xuất khẩu trong giai đoạn này nhà nước ban hành nhiều quy định tiếp tục cho doanh nghiệp hưởng ưu đãi bằng chính sách thuế. Cụ thể, Công văn số 11684/BTC/TCT ngày 16/09/2005 quy định DN hưởng thuế suất 25% từ ngày 01/01/2004 chuyển sang áp dụng thuế suất 20% cho đến hết thời gian còn lại, văn bản này hiện vẫn còn hiệu lực pháp luật. Bên cạnh đó, trong Thông tư 130 còn có một quy định “DN đang hưởng ưu đãi thuế suất TNDN theo các quy định tại các văn bản quy phạm trước đây về thuế TNDN hoặc theo giấy chứng nhận đầu tư thì tiếp tục được hưởng các mức ưu đãi này cho thời gian còn lại. Từ đó, HĐXX tuyên hủy Quyết định 150 và tuyên trả hơn 7 tỉ đồng tiền thuế đã nộp cho Maseco.
Từ vụ kiện trên có thể thấy rằng việc áp dụng các quy định pháp luật thuế còn có nhiều vấn đề bất cập. Trong thời gian vừa qua có nhiều doanh nghiệp đã bị vướng vào tình trạng tương tự. Bản án của tòa đã tuyên là một định hướng cho việc xử lý các vụ việc loại này. Về phía các doanh nghiệp thì bài học kinh nghiệm rút ra từ vụ việc này đó là:
1. Doanh nghiệp phải nghiên cứu kỹ nội dung chính sách pháp luật thuế để vận dụng chính xác vào thực tế cơ sở của mình.
2. Đối với những quy định có nhiều điểm dễ gây tranh cãi thì trước khi thực hiện nên có công văn đề nghị chi cục thuế trực tiếp quản lý và Tổng cục Thuế cho văn bản hướng dẫn thi hành từng vụ việc cụ thể của doanh nghiệp để có cơ sở pháp lý chắc chắn và tránh mọi phiền hà trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh.
3. Doanh nghiệp khi bị thanh tra kiểm tra, nếu không đồng ý với quyết định của cơ quan thuế phải ghi rõ vào nội dung biên bản là không đồng ý với quyết định do có các căn cứ cụ thể được đưa ra (cụ thể ở trường hợp này là Công văn số 11684/BTC/TCT ngày 16/09/2005).
(Nội dung độc quyền từ iTAS)
iTAS nỗ lực hỗ trợ Quý khách hàng có một công cụ hữu ích cho công việc kế toán cùng những tư vấn, hướng dẫn về nghiệp vụ thuế, chính sách thuế kịp thời, chính xác nhất. Xem thêm tại đây
Sửa lần cuối:
