Phương pháp tính chi phí dựa trên hoạt động (ABC Model) xác định các hoạt động trong công ty và ấn định chi phí của chúng cho sản xuất dựa trên mức tiêu thụ thực tế.
Một trong những định nghĩa được công nhận nhiều nhất là của Viện Kế toán Quản trị Công chứng (CIMA), phương pháp ABC là một ‘phương pháp tiếp cận chi phí và giám sát các hoạt động liên quan đến việc truy tìm nguồn lực tiêu thụ và ấn định chi phí cho đầu ra cuối cùng.’ Phương pháp này đạt được mục tiêu dựa trên ước tính tiêu thụ, sử dụng trình điều khiển chi phí để gắn chi phí với đầu ra.
Chúng ta có thể tóm tắt quá trình trong sơ đồ quy trình sau:
NGUỒN -> CÁC HOẠT ĐỘNG -> ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ
Mô hình xác định chi phí dựa trên hoạt động (ABC) được sử dụng để ước tính đúng đắn về các yếu tố chi phí của sản phẩm, dịch vụ và hoạt động, nhằm hỗ trợ quá trình ra quyết định trong một công ty.
Chúng ta có thể xem xét mô hình ABC từ quan điểm của hai mục đích:
ABC là hệ thống kế toán chi phí dựa trên các hoạt động, có thể là bất kỳ nhiệm vụ, sự kiện hoặc đơn vị công việc nào khác. Mỗi hoạt động có một trình điều khiển chi phí, có thể là bất kỳ thứ gì như đơn đặt hàng, thiết lập máy, kiểm tra chất lượng và các hoạt động khác.
Các nhà phân tích tài chính hầu hết sử dụng mô hình này trong phân tích chi phí, giá cả và lợi nhuận. Nó giúp công ty hiểu rõ hơn về chi phí của mình và áp dụng các chiến lược giá phù hợp nhất.
Chi phí dựa trên hoạt động có thể giúp ích theo hai cách:
Trong quá khứ, chi phí gián tiếp được phân tích như nhau cho tất cả các sản phẩm công ty đang sản xuất. Với sự gia tăng tỷ trọng chi phí gián tiếp, điều này trở nên không còn chính xác. Các sản phẩm chiếm nhiều thời gian hơn trong một máy móc đắt tiền sẽ có giá cao hơn những sản phẩm cần ít thời gian hơn trong máy móc chuyên dụng. Sự khác biệt này cho thấy khả năng phân bổ chi phí thậm chí còn không chính xác khi hai sản phẩm có chung loại chi phí, vì một sản phẩm có thể đang hỗ trợ hoặc kéo giảm sản phẩm kia.
Tính chi phí dựa trên hoạt động bắt nguồn từ ấn phẩm Tính toán chi phí hoạt động và đầu vào-đầu ra của George Staubus. Phương pháp này được phát triển vào những năm 1970 và 1980 trong lĩnh vực sản xuất của Hoa Kỳ và được Hiệp hội Quản lý Tiên tiến Quốc tế (CAM-I) chính thức hóa ở hiện tại.
Phương pháp tính chi phí dựa trên hoạt động
Phương pháp ABC tìm cách xác định các mối quan hệ nguyên nhân và kết quả để ấn định chi phí. Sau đó, mô hình phân bổ các chi phí này cho các sản phẩm dựa trên mức độ sản phẩm sử dụng hoạt động, tạo ra chi phí. Bằng cách đó, phương pháp tính chi phí dựa trên hoạt động chỉ ra các hoạt động có tổng chi phí hoạt động cao trên mỗi đơn vị và chỉ ra các lĩnh vực mà ban quản lý cần giảm chi phí hoặc tìm cách tính phí nhiều hơn cho sản phẩm.
Tham khảo khóa học giá thành trong khóa học CFO của CleverCFO để được các thầy hướng dẫn chi tiết về ABC và cắt giảm chi phí nhé cả nhà!
Phương pháp ABC giúp chúng tôi tổng hợp chi phí thành định phí, biến phí và chi phí chung. Sự phân chia chi phí này giúp chúng tôi tìm ra các yếu tố thúc đẩy chi phí. Nguyên liệu trực tiếp và nhân công hầu hết dễ dàng truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Tuy nhiên, điều này thường không xảy ra với chi phí gián tiếp. Bất cứ khi nào các sản phẩm sử dụng cùng một nguồn tài nguyên trong chu trình sản xuất nhiệt, nhưng lại sử dụng chúng vào một vấn đề khác, thì cần phải cân nhắc kỹ lưỡng.
Yếu tố thúc đẩy chi phí là yếu tố tạo ra và thúc đẩy hoạt động. Lấy giờ máy làm ví dụ – giờ vận hành của máy làm tăng chi phí điện năng và chi phí bảo trì.
Tính chi phí dựa trên hoạt động hỗ trợ quá trình lập chi phí của công ty bằng cách mở rộng nhóm chi phí được sử dụng để phân tích chi phí chung và liên kết chi phí gián tiếp với các hoạt động cụ thể.
Chúng ta có thể xác định hai loại biện pháp hoạt động:
Một trong những định nghĩa được công nhận nhiều nhất là của Viện Kế toán Quản trị Công chứng (CIMA), phương pháp ABC là một ‘phương pháp tiếp cận chi phí và giám sát các hoạt động liên quan đến việc truy tìm nguồn lực tiêu thụ và ấn định chi phí cho đầu ra cuối cùng.’ Phương pháp này đạt được mục tiêu dựa trên ước tính tiêu thụ, sử dụng trình điều khiển chi phí để gắn chi phí với đầu ra.
Chúng ta có thể tóm tắt quá trình trong sơ đồ quy trình sau:
NGUỒN -> CÁC HOẠT ĐỘNG -> ĐỐI TƯỢNG CHI PHÍ
Mô hình xác định chi phí dựa trên hoạt động (ABC) được sử dụng để ước tính đúng đắn về các yếu tố chi phí của sản phẩm, dịch vụ và hoạt động, nhằm hỗ trợ quá trình ra quyết định trong một công ty.
Chúng ta có thể xem xét mô hình ABC từ quan điểm của hai mục đích:
- Mục tiêu sản phẩm – xác định và hủy bỏ các sản phẩm và dịch vụ không sinh lời, đồng thời hạ giá các sản phẩm và dịch vụ được định giá quá cao;
- Mục tiêu của quy trình – xác định và loại bỏ các quy trình không hiệu quả hoặc vô dụng và thực hiện các khái niệm quy trình dẫn đến sản phẩm giống nhau với năng suất được cải thiện.
ABC là hệ thống kế toán chi phí dựa trên các hoạt động, có thể là bất kỳ nhiệm vụ, sự kiện hoặc đơn vị công việc nào khác. Mỗi hoạt động có một trình điều khiển chi phí, có thể là bất kỳ thứ gì như đơn đặt hàng, thiết lập máy, kiểm tra chất lượng và các hoạt động khác.
Các nhà phân tích tài chính hầu hết sử dụng mô hình này trong phân tích chi phí, giá cả và lợi nhuận. Nó giúp công ty hiểu rõ hơn về chi phí của mình và áp dụng các chiến lược giá phù hợp nhất.
Chi phí dựa trên hoạt động có thể giúp ích theo hai cách:
- Nó thay thế một nhóm chi phí toàn công ty bằng nhiều nhóm chi phí hơn liên quan đến các hoạt động của công ty;
- Nó cung cấp một cơ sở mới phân bổ chi phí để chúng được chỉ định dựa trên sự kiện tạo ra chúng, không dựa trên các thước đo khối lượng.
Trong quá khứ, chi phí gián tiếp được phân tích như nhau cho tất cả các sản phẩm công ty đang sản xuất. Với sự gia tăng tỷ trọng chi phí gián tiếp, điều này trở nên không còn chính xác. Các sản phẩm chiếm nhiều thời gian hơn trong một máy móc đắt tiền sẽ có giá cao hơn những sản phẩm cần ít thời gian hơn trong máy móc chuyên dụng. Sự khác biệt này cho thấy khả năng phân bổ chi phí thậm chí còn không chính xác khi hai sản phẩm có chung loại chi phí, vì một sản phẩm có thể đang hỗ trợ hoặc kéo giảm sản phẩm kia.
Tính chi phí dựa trên hoạt động bắt nguồn từ ấn phẩm Tính toán chi phí hoạt động và đầu vào-đầu ra của George Staubus. Phương pháp này được phát triển vào những năm 1970 và 1980 trong lĩnh vực sản xuất của Hoa Kỳ và được Hiệp hội Quản lý Tiên tiến Quốc tế (CAM-I) chính thức hóa ở hiện tại.
Phương pháp tính chi phí dựa trên hoạt động
Phương pháp ABC tìm cách xác định các mối quan hệ nguyên nhân và kết quả để ấn định chi phí. Sau đó, mô hình phân bổ các chi phí này cho các sản phẩm dựa trên mức độ sản phẩm sử dụng hoạt động, tạo ra chi phí. Bằng cách đó, phương pháp tính chi phí dựa trên hoạt động chỉ ra các hoạt động có tổng chi phí hoạt động cao trên mỗi đơn vị và chỉ ra các lĩnh vực mà ban quản lý cần giảm chi phí hoặc tìm cách tính phí nhiều hơn cho sản phẩm.
Tham khảo khóa học giá thành trong khóa học CFO của CleverCFO để được các thầy hướng dẫn chi tiết về ABC và cắt giảm chi phí nhé cả nhà!
Phương pháp ABC giúp chúng tôi tổng hợp chi phí thành định phí, biến phí và chi phí chung. Sự phân chia chi phí này giúp chúng tôi tìm ra các yếu tố thúc đẩy chi phí. Nguyên liệu trực tiếp và nhân công hầu hết dễ dàng truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Tuy nhiên, điều này thường không xảy ra với chi phí gián tiếp. Bất cứ khi nào các sản phẩm sử dụng cùng một nguồn tài nguyên trong chu trình sản xuất nhiệt, nhưng lại sử dụng chúng vào một vấn đề khác, thì cần phải cân nhắc kỹ lưỡng.
Yếu tố thúc đẩy chi phí là yếu tố tạo ra và thúc đẩy hoạt động. Lấy giờ máy làm ví dụ – giờ vận hành của máy làm tăng chi phí điện năng và chi phí bảo trì.
Tính chi phí dựa trên hoạt động hỗ trợ quá trình lập chi phí của công ty bằng cách mở rộng nhóm chi phí được sử dụng để phân tích chi phí chung và liên kết chi phí gián tiếp với các hoạt động cụ thể.
Chúng ta có thể xác định hai loại biện pháp hoạt động:
- Điều khiển giao dịch – số lần một nhiệm vụ xảy ra;
- Điều khiển thời lượng – mất bao lâu để thực hiện một hoạt động.
- Chi phí đợt cấp (đợt cấp hoạt động);
- Hoạt động cấp đơn vị;
- Hoạt động cấp độ khách hàng;
- Hoạt động cấp sản phẩm;
- Các hoạt động duy trì tổ chức.
