Tính giá thành theo phương pháp hệ số.

[Son.Tran]

I. Tính giá thành theo phương pháp hệ số.
Phương pháp tính giá thành theo hệ số là một trong những phương pháp phổ biến để quản lý chi phí và tính toán giá thành sản phẩm, cũng được áp dụng rộng rãi tại Việt Nam. Phương pháp này dựa trên việc sử dụng các hệ số để phân bổ chi phí sản xuất (trực tiếp và gián tiếp) cho từng sản phẩm. Dưới đây là các đặc điểm và cách áp dụng phương pháp tính giá thành theo hệ số tại Việt Nam:

1. Đặc điểm của phương pháp hệ số:
   • Hệ số phân bổ: Là một con số, tỷ lệ hoặc chỉ số được sử dụng để phân bổ chi phí sản xuất cho từng sản phẩm. Ví dụ, có thể sử dụng số giờ lao động trực tiếp, số lượng sản phẩm, giá trị nguyên liệu sử dụng, hoặc các chỉ số khác để tính toán hệ số.
   • Phương pháp phân bổ: Chi phí gián tiếp và một phần chi phí trực tiếp được phân bổ cho từng sản phẩm dựa trên hệ số này. Hệ số có thể được áp dụng theo số lượng sản phẩm, tổng số giờ lao động, giá trị tiền lương, hoặc các chỉ số khác phù hợp với từng ngành và đặc thù sản xuất.
2. Các bước áp dụng phương pháp tính giá thành theo hệ số tại Việt Nam:
   • Xác định hệ số phân bổ: Đầu tiên, công ty cần xác định và lựa chọn hệ số phân bổ phù hợp với quy trình sản xuất của mình. Hệ số này có thể được xác định dựa trên phân tích chi phí, thực tiễn sản xuất và các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí sản xuất.
   • Phân tích chi phí trực tiếp: Xác định các chi phí trực tiếp liên quan đến từng sản phẩm, bao gồm chi phí nguyên liệu và vật liệu trực tiếp, chi phí lao động trực tiếp (nhân công trực tiếp), chi phí máy móc thiết bị trực tiếp dùng cho sản phẩm.
   • Phân bổ chi phí gián tiếp theo hệ số: Các chi phí gián tiếp (như chi phí điện nước, chi phí bảo trì chung của xưởng, chi phí quản lý chung) được phân bổ cho từng sản phẩm dựa trên hệ số đã xác định. Ví dụ, nếu hệ số là số lượng sản phẩm, thì chi phí gián tiếp sẽ được phân bổ tỷ lệ thuận với số lượng sản phẩm sản xuất.
   • Tính toán giá thành sản phẩm: Tổng hợp các chi phí trực tiếp và gián tiếp đã phân bổ để tính toán tổng chi phí và từ đó tính toán giá thành sản phẩm. Công ty có thể áp dụng một khoản lợi nhuận mong muốn hoặc theo chiến lược giá cụ thể khi tính toán giá thành này.

Phương pháp tính giá thành theo hệ số là một công cụ hữu ích giúp các doanh nghiệp ở Việt Nam quản lý chi phí và tính toán giá thành sản phẩm một cách hiệu quả và minh bạch. Điều quan trọng là áp dụng phương pháp này một cách chính xác và cẩn thận để đảm bảo tính khách quan và đầy đủ của các chi phí được tính toán và phân bổ.

II. Ví dụ minh hoạ phương pháp tính giá thành theo hệ số.

Phương pháp tính giá thành hệ số là một phương pháp phân bổ chi phí sản xuất cho các sản phẩm khác nhau dựa trên một hệ số nhất định. Dưới đây là một ví dụ cụ thể với các số liệu giả định để minh họa cách áp dụng phương pháp này ở Việt Nam.

Ví dụ:​

Công ty DEF sản xuất ba loại sản phẩm: P1, P2 và P3. Tổng chi phí sản xuất trong tháng 6 được xác định như sau:

1. Chi phí trực tiếp:
   • Chi phí nguyên liệu trực tiếp: 150,000,000 VND
   • Chi phí lao động trực tiếp: 80,000,000 VND
   • Chi phí máy móc thiết bị trực tiếp: 50,000,000 VND
2. Chi phí gián tiếp:
   • Chi phí điện nước: 20,000,000 VND
   • Chi phí bảo trì xưởng: 10,000,000 VND
   • Chi phí quản lý chung: 30,000,000 VND

Tổng chi phí gián tiếp: 60,000,000 VND

Sản lượng sản xuất:​

• Sản phẩm P1: 1,000 đơn vị
• Sản phẩm P2: 2,000 đơn vị
• Sản phẩm P3: 1,500 đơn vị

Hệ số phân bổ:​

• Hệ số của sản phẩm P1: 1
• Hệ số của sản phẩm P2: 1.5
• Hệ số của sản phẩm P3: 2

Bước 1: Tính tổng hệ số​

Tổng hệ số = (Sản lượng P1 * Hệ số P1) + (Sản lượng P2 * Hệ số P2) + (Sản lượng P3 * Hệ số P3)
Tổng hệ số = (1,000 * 1) + (2,000 * 1.5) + (1,500 * 2)
Tổng hệ số = 1,000 + 3,000 + 3,000
Tổng hệ số = 7,000

Bước 2: Phân bổ chi phí trực tiếp​

Chi phí trực tiếp cho từng sản phẩm = (Chi phí trực tiếp tổng / Tổng hệ số) * Hệ số từng sản phẩm
Chi phí trực tiếp tổng:
Chi phí nguyên liệu trực tiếp: 150,000,000 VND
Chi phí lao động trực tiếp: 80,000,000 VND
Chi phí máy móc thiết bị trực tiếp: 50,000,000 VND
Tổng chi phí trực tiếp: 280,000,000 VND
Chi phí trực tiếp đơn vị hệ số:
Chi phí trực tiếp đơn vị hệ số = 280,000,000 VND / 7,000
Chi phí trực tiếp đơn vị hệ số = 40,000 VND
Chi phí trực tiếp cho từng sản phẩm:

• P1: 1,000 * 1 * 40,000 = 40,000,000 VND
• P2: 2,000 * 1.5 * 40,000 = 120,000,000 VND
• P3: 1,500 * 2 * 40,000 = 120,000,000 VND

Bước 3: Phân bổ chi phí gián tiếp​

Chi phí gián tiếp cho từng sản phẩm = (Chi phí gián tiếp tổng / Tổng hệ số) * Hệ số từng sản phẩm
Chi phí gián tiếp tổng:
Tổng chi phí gián tiếp: 60,000,000 VND
Chi phí gián tiếp đơn vị hệ số:
Chi phí gián tiếp đơn vị hệ số = 60,000,000 VND / 7,000
Chi phí gián tiếp đơn vị hệ số = 8,571.43 VND
Chi phí gián tiếp cho từng sản phẩm:

• P1: 1,000 * 1 * 8,571.43 = 8,571,430 VND
• P2: 2,000 * 1.5 * 8,571.43 = 25,714,290 VND
• P3: 1,500 * 2 * 8,571.43 = 25,714,290 VND

Bước 4: Tính tổng chi phí sản xuất cho từng sản phẩm​

Tổng chi phí sản xuất cho từng sản phẩm = Chi phí trực tiếp + Chi phí gián tiếp

• P1: 40,000,000 VND + 8,571,430 VND = 48,571,430 VND
• P2: 120,000,000 VND + 25,714,290 VND = 145,714,290 VND
• P3: 120,000,000 VND + 25,714,290 VND = 145,714,290 VND

Bước 5: Tính giá thành đơn vị sản phẩm​

Giá thành đơn vị sản phẩm = Tổng chi phí sản xuất cho từng sản phẩm / Sản lượng

• P1: 48,571,430 VND / 1,000 = 48,571.43 VND/sản phẩm
• P2: 145,714,290 VND / 2,000 = 72,857.15 VND/sản phẩm
• P3: 145,714,290 VND / 1,500 = 97,142.86 VND/sản phẩm

Kết quả:​

• Giá thành đơn vị sản phẩm P1: 48,571.43 VND
• Giá thành đơn vị sản phẩm P2: 72,857.15 VND
• Giá thành đơn vị sản phẩm P3: 97,142.86 VND

Tóm tắt:​

• Tổng chi phí trực tiếp: 280,000,000 VND
• Tổng chi phí gián tiếp: 60,000,000 VND
• Tổng chi phí sản xuất: 340,000,000 VND
• Tổng hệ số: 7,000

Giá thành đơn vị sản phẩm:

• P1: 48,571.43 VND
• P2: 72,857.15 VND
• P3: 97,142.86 VND

Phương pháp tính giá thành hệ số giúp doanh nghiệp phân bổ chi phí sản xuất một cách hợp lý và chính xác cho từng sản phẩm dựa trên hệ số tương ứng, từ đó có thể xác định giá thành đơn vị một cách rõ ràng và minh bạch.

Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.

Dễ dàng hơn nữa các bạn có thể tham gia các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online