Khi đủ điều kiện nghỉ hưu, thay vì ở nhà, nhiều lao động lựa chọn tiếp tục làm việc để vừa có thu nhập từ người sử dụng lao động, vừa có lương hưu từ quỹ bảo hiểm xã hội. Vấn đề đặt ra, những lao động này có phải đóng BHXH?
Người đã nghỉ hưu làm việc theo chế độ nào?
Thông thường, người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu là người có đủ 20 năm đóng BHXH và đủ 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ.
Người tiếp tục lao động sau độ tuổi này bằng việc kéo dài thời hạn hợp đồng lao động hoặc giao kết hợp đồng lao động mới sẽ được coi là người lao động cao tuổi theo Điều 166 Bộ luật Lao động 2012.
Khi đó, họ sẽ được rút ngắn thời giờ làm việc hàng ngày hoặc áp dụng chế độ làm việc không trọn thời gian.
Lưu ý: Người sử dụng lao động không được sử dụng lao động cao tuổi làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm có ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ của họ, trừ trường hợp đặc biệt.
Bắt buộc người nghỉ hưu đi làm phải đóng bảo hiểm xã hội?
Theo khoản 1 Điều 4 Quyết định 595/QĐ-BHXH, người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc bao gồm:
- Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, xác định thời hạn, theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng;
- Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng.
Với quy định này có thể thấy, hầu hết những người làm việc theo hợp đồng lao động đều thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Tuy nhiên, khoản 9 Điều 123 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 lại nêu:
Người hưởng lương hưu mà đang giao kết hợp đồng lao động thì không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Tức là, người lao động làm việc theo hợp đồng lao động trong trường hợp này không phải đóng BHXH bắt buộc. Do đó, người nghỉ hưu đang hưởng lương hưu thì không phải đóng bảo hiểm xã hội.
Tuy nhiên, cả doanh nghiệp và người lao động nên biết, ngoài quyền lợi đang hưởng theo chế độ hưu trí, người lao động cao tuổi vẫn được hưởng các quyền lợi đã thoả thuận theo hợp đồng lao động.
Đồng thời, ngoài việc trả lương theo công việc, doanh nghiệp còn có trách nhiệm chi trả thêm cùng lúc với kỳ trả lương một khoản tiền cho người lao động tương đương với mức đóng BHXH (khoản 3 Điều 186 Bộ luật Lao động 2012).
Tài liệu tham khảo:
- Luật Việt Nam.
Người đã nghỉ hưu làm việc theo chế độ nào?
Thông thường, người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu là người có đủ 20 năm đóng BHXH và đủ 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ.
Người tiếp tục lao động sau độ tuổi này bằng việc kéo dài thời hạn hợp đồng lao động hoặc giao kết hợp đồng lao động mới sẽ được coi là người lao động cao tuổi theo Điều 166 Bộ luật Lao động 2012.
Khi đó, họ sẽ được rút ngắn thời giờ làm việc hàng ngày hoặc áp dụng chế độ làm việc không trọn thời gian.
Lưu ý: Người sử dụng lao động không được sử dụng lao động cao tuổi làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm có ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ của họ, trừ trường hợp đặc biệt.
Bắt buộc người nghỉ hưu đi làm phải đóng bảo hiểm xã hội?
Theo khoản 1 Điều 4 Quyết định 595/QĐ-BHXH, người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc bao gồm:
- Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, xác định thời hạn, theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng;
- Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng.
Với quy định này có thể thấy, hầu hết những người làm việc theo hợp đồng lao động đều thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Tuy nhiên, khoản 9 Điều 123 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 lại nêu:
Người hưởng lương hưu mà đang giao kết hợp đồng lao động thì không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Tức là, người lao động làm việc theo hợp đồng lao động trong trường hợp này không phải đóng BHXH bắt buộc. Do đó, người nghỉ hưu đang hưởng lương hưu thì không phải đóng bảo hiểm xã hội.
Tuy nhiên, cả doanh nghiệp và người lao động nên biết, ngoài quyền lợi đang hưởng theo chế độ hưu trí, người lao động cao tuổi vẫn được hưởng các quyền lợi đã thoả thuận theo hợp đồng lao động.
Đồng thời, ngoài việc trả lương theo công việc, doanh nghiệp còn có trách nhiệm chi trả thêm cùng lúc với kỳ trả lương một khoản tiền cho người lao động tương đương với mức đóng BHXH (khoản 3 Điều 186 Bộ luật Lao động 2012).
Tài liệu tham khảo:
- Luật Việt Nam.
