1.Kiểm toán viên Bình đang thực hiện kiểm toán năm đầu tiên cho báo cáo tài chính của công ty SATA ở năm tài chính kết thúc ngày 31/12/20X1. Khi được biết báo cáo tài chính năm trước của SATA được kiểm toán bởi một công ty kiểm toán khác và ý kiến trên báo cáo kiểm toán là chấp nhận toàn phần, Kiểm toán viên Binh quyết định không cần kiểm tra số dư đầu năm, chỉ tập trung kiểm tra số dư cuối kỳ. Với các bằng chứng đạt được, kiếm toán viên Bình đưa ra ý kiến chấp nhận toàn phần đối với báo cáo tài chính của năm hiện hành. Theo bạn, cách xử lý của kiểm toán viên Bình có phù hợp với yêu cầu của chuẩn mực kiểm toán hay không? Nếu bạn không đồng ý với Bình, hãy đưa ra cách giải quyết của bạn?
Quyết định của kiểm toán viên Bình là không đúng vì theo đoạn 06, VSA 510 thì: “Kiểm toán viên phải thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp về việc liệu số dư đầu kỳ có chứa đựng sai sót gây ảnh hưởng trọng yếu đến báo cáo tài chính kỷ hiện tại hay không”.
Theo VSA 510, kiểm toán viên cần thực hiện một hoặc các thủ tục sau: Phải soát xét giấy tờ làm việc của kiểm toán viên tiền nhiệm để thu thập bằng chứng liên quan đến số dư đầu kỳ;
Đánh giá liệu các thủ tục kiểm toán được thực hiện trong kỳ hiện tại có cung cấp bằng chứng liên quan đến số dư đầu kỳ hay không;
hoặc - Tiến hành các thủ tục kiểm toán cụ thể nhằm thu thập bằng chứng liên quan đến số dư đầu kỳ.
Kết quả của việc kiểm tra số dư đầu kỳ ảnh hưởng đến ý kiến của kiểm toán viên trên báo cáo kiểm toán.
2. Kiểm toán viên Hoài An đang thực hiện kiểm tra báo cáo tài chính của công ty Đình Văn cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/20X1. Vào ngày 2/2/20X2, Công ty Đình Văn phát hành một lượng cổ phiếu khá lớn. Sở dĩ Công ty Đình Văn thành công như vậy là nhờ công tác chuẩn bị chu đáo từ năm 20X1.
a) Theo anh (chị), việc phát hành phiếu của Đình Văn có phải là sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm không?. Sự kiện này cần phản ảnh thế nào trên báo cáo tài chính của Đình Văn ngày 31/12/20X1.
b) Nếu Đình Văn cho rằng không cần có bất cứ điều chỉnh hay thuyết minh thêm về sự kiện này trên báo cáo tài chính ngày 31/12/20X1, kiểm toán viên Hoài An nên đưa ra ý kiến gì trên báo cáo kiểm toán?
a) Theo VAS 23, đoạn 20, việc phát hành cổ phiếu vào ngày 2/2/20X2 là sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm không cần điều chỉnh, tuy nhiên công ty phải trình bày số liệu cổ phiếu phát hành trên thuyết minh báo cáo tài chính.
b) Nếu Ban Giám đốc không đồng ý thuyết minh về việc phát hành thêm cổ phiếu, đây là sai sót của báo cáo tài chính. Khi đó, tùy vào mức độ trọng yếu và lan tỏa của vấn đề, kiểm toán viên có thể đưa ra ý kiến ngoại trừ hoặc ý kiến trái ngược.
5.28. Kiểm toán viên Ngà đang thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/20X1 cho Công ty Hải Âu, một công ty kinh doanh trong lĩnh vực vận tải tàu biển. Vào ngày 2/2/20X2, trong quá trình đang kiểm toán cho Hải Âu, Ngà được biết Viễn Dương, con tàu lớn nhất của Hải Âu đã gặp nạn và do nhiều lý do, Hải Âu chỉ nhận được số tiền bồi thường bằng 50% giá trị còn lại của con tàu. Có hai ý kiến khác nhau về vấn đề này.
Ý kiến A: Sự kiện này xảy ra hoàn toàn vào năm 20X2, do đó Hải Âu không cần phải đưa ra bất kỳ thông tin gì về vấn đề này trên báo cáo tài chính của năm tài chính kết thúc ngày 31/12/20X1.
Ý kiến B: Sự kiện này tuy xảy ra vào năm 20X2 nhưng trước ngày ký báo cáo tài chính, do đó Hải Âu phải lập dự phòng về khoản thiệt hại này trong báo cáo tài chính của năm tài chính kết thúc ngày 31/12/20X1.
Yêu cầu: Anh (chị) hãy nhận xét về mỗi ý kiến trên và đề xuất cho Ngà một giải pháp xử lý vấn đề này?
Không có ý kiến nào trong hai ý kiến trên là đúng vì theo VSA 23, đây là sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm không cần điều chỉnh số liệu (không cần lập dự phòng) nhưng cần công bố thông tin trên thuyết minh báo cáo tài chính. Do vậy, kiểm toán viên cần yêu cầu đơn vị cung cấp thông tin này trên thuyết minh báo cáo tài chính
5.29. Kiểm toán viên An được giao phụ trách kiểm toán báo cáo tài chính cho công ty Ánh Dương cho năm tài chính kế toán kết thúc vào 31/12/20X1. Ánh Dương là công ty chuyên sản xuất và bán các hoá chất nhằm phòng các bệnh thực vật và tăng hiệu suất cây trồng. Ngày 4/1/20X2, Cơ quan y công bố tài liệu cho rằng các loại rau quả sử dụng hoá chất của Ánh Dương gây ra tử vong và một số bệnh nguy hiểm cho người sử dụng.
Ngày 15/1/20X2, chính phủ cấm lưu hành các hóa chất do công ty Ánh Dương sản xuất.
Yêu cầu: Theo bạn, để báo cáo tài chính được trình bày trung thực và hợp lý thì vấn đề trên được giải quyết thế nào?
Việc cấm lưu hành các hóa chất có thể làm cho công ty Ánh Dương vi phạm giả định hoạt động liên tục. Do vậy, kiểm toán viên cả xem xét giả định hoạt động liên tục có còn phù hợp để lập báo cáo tài chính hay không. Nếu giả định hoạt động liên tục không còn phù hợp doanh nghiệp phải thay đổi căn bản cơ sở kế toán chứ không phải cho điều chỉnh số liệu đã ghi nhận theo cơ sở kế toán ban đầu (cơ sở dồ tích) và thuyết minh về cơ sở kế toán mới này trên báo cáo tài chính. Ngược lại, nếu già định hoạt động liên tục vẫn còn phù hợp, thì đây sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm, doanh nghiệp cả công bố thông tin này trên thuyết minh báo cáo tài chính.
Quyết định của kiểm toán viên Bình là không đúng vì theo đoạn 06, VSA 510 thì: “Kiểm toán viên phải thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp về việc liệu số dư đầu kỳ có chứa đựng sai sót gây ảnh hưởng trọng yếu đến báo cáo tài chính kỷ hiện tại hay không”.
Theo VSA 510, kiểm toán viên cần thực hiện một hoặc các thủ tục sau: Phải soát xét giấy tờ làm việc của kiểm toán viên tiền nhiệm để thu thập bằng chứng liên quan đến số dư đầu kỳ;
Đánh giá liệu các thủ tục kiểm toán được thực hiện trong kỳ hiện tại có cung cấp bằng chứng liên quan đến số dư đầu kỳ hay không;
hoặc - Tiến hành các thủ tục kiểm toán cụ thể nhằm thu thập bằng chứng liên quan đến số dư đầu kỳ.
Kết quả của việc kiểm tra số dư đầu kỳ ảnh hưởng đến ý kiến của kiểm toán viên trên báo cáo kiểm toán.
2. Kiểm toán viên Hoài An đang thực hiện kiểm tra báo cáo tài chính của công ty Đình Văn cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/20X1. Vào ngày 2/2/20X2, Công ty Đình Văn phát hành một lượng cổ phiếu khá lớn. Sở dĩ Công ty Đình Văn thành công như vậy là nhờ công tác chuẩn bị chu đáo từ năm 20X1.
a) Theo anh (chị), việc phát hành phiếu của Đình Văn có phải là sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm không?. Sự kiện này cần phản ảnh thế nào trên báo cáo tài chính của Đình Văn ngày 31/12/20X1.
b) Nếu Đình Văn cho rằng không cần có bất cứ điều chỉnh hay thuyết minh thêm về sự kiện này trên báo cáo tài chính ngày 31/12/20X1, kiểm toán viên Hoài An nên đưa ra ý kiến gì trên báo cáo kiểm toán?
a) Theo VAS 23, đoạn 20, việc phát hành cổ phiếu vào ngày 2/2/20X2 là sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm không cần điều chỉnh, tuy nhiên công ty phải trình bày số liệu cổ phiếu phát hành trên thuyết minh báo cáo tài chính.
b) Nếu Ban Giám đốc không đồng ý thuyết minh về việc phát hành thêm cổ phiếu, đây là sai sót của báo cáo tài chính. Khi đó, tùy vào mức độ trọng yếu và lan tỏa của vấn đề, kiểm toán viên có thể đưa ra ý kiến ngoại trừ hoặc ý kiến trái ngược.
5.28. Kiểm toán viên Ngà đang thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/20X1 cho Công ty Hải Âu, một công ty kinh doanh trong lĩnh vực vận tải tàu biển. Vào ngày 2/2/20X2, trong quá trình đang kiểm toán cho Hải Âu, Ngà được biết Viễn Dương, con tàu lớn nhất của Hải Âu đã gặp nạn và do nhiều lý do, Hải Âu chỉ nhận được số tiền bồi thường bằng 50% giá trị còn lại của con tàu. Có hai ý kiến khác nhau về vấn đề này.
Ý kiến A: Sự kiện này xảy ra hoàn toàn vào năm 20X2, do đó Hải Âu không cần phải đưa ra bất kỳ thông tin gì về vấn đề này trên báo cáo tài chính của năm tài chính kết thúc ngày 31/12/20X1.
Ý kiến B: Sự kiện này tuy xảy ra vào năm 20X2 nhưng trước ngày ký báo cáo tài chính, do đó Hải Âu phải lập dự phòng về khoản thiệt hại này trong báo cáo tài chính của năm tài chính kết thúc ngày 31/12/20X1.
Yêu cầu: Anh (chị) hãy nhận xét về mỗi ý kiến trên và đề xuất cho Ngà một giải pháp xử lý vấn đề này?
Không có ý kiến nào trong hai ý kiến trên là đúng vì theo VSA 23, đây là sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm không cần điều chỉnh số liệu (không cần lập dự phòng) nhưng cần công bố thông tin trên thuyết minh báo cáo tài chính. Do vậy, kiểm toán viên cần yêu cầu đơn vị cung cấp thông tin này trên thuyết minh báo cáo tài chính
5.29. Kiểm toán viên An được giao phụ trách kiểm toán báo cáo tài chính cho công ty Ánh Dương cho năm tài chính kế toán kết thúc vào 31/12/20X1. Ánh Dương là công ty chuyên sản xuất và bán các hoá chất nhằm phòng các bệnh thực vật và tăng hiệu suất cây trồng. Ngày 4/1/20X2, Cơ quan y công bố tài liệu cho rằng các loại rau quả sử dụng hoá chất của Ánh Dương gây ra tử vong và một số bệnh nguy hiểm cho người sử dụng.
Ngày 15/1/20X2, chính phủ cấm lưu hành các hóa chất do công ty Ánh Dương sản xuất.
Yêu cầu: Theo bạn, để báo cáo tài chính được trình bày trung thực và hợp lý thì vấn đề trên được giải quyết thế nào?
Việc cấm lưu hành các hóa chất có thể làm cho công ty Ánh Dương vi phạm giả định hoạt động liên tục. Do vậy, kiểm toán viên cả xem xét giả định hoạt động liên tục có còn phù hợp để lập báo cáo tài chính hay không. Nếu giả định hoạt động liên tục không còn phù hợp doanh nghiệp phải thay đổi căn bản cơ sở kế toán chứ không phải cho điều chỉnh số liệu đã ghi nhận theo cơ sở kế toán ban đầu (cơ sở dồ tích) và thuyết minh về cơ sở kế toán mới này trên báo cáo tài chính. Ngược lại, nếu già định hoạt động liên tục vẫn còn phù hợp, thì đây sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm, doanh nghiệp cả công bố thông tin này trên thuyết minh báo cáo tài chính.