Mỗi năm có hàng loạt doanh nghiệp mới thành lập và sau đó một đến 2 năm gần 20% sẽ ngừng hoạt động; đến cuối năm thứ 3 hơn một nửa có thể sẽ biến mất. Đối với nhiều người, lý do thất bại không phải là ý tưởng tồi hay sản phẩm tồi, mà là do không thể quản lý khía cạnh tài chính của doanh nghiệp: huy động vốn, quản lý dòng tiền, hạch toán chính xác hoạt động kinh doanh hoặc dự báo hiệu suất trong tương lai.
Các CEO hay chủ doanh nghiệp hiếm khi có nền tảng tài chính vững mạnh. Họ thường là những kỹ sư thông minh, những người đã thiết kế một sản phẩm mới sáng tạo hoặc các loại hình tiếp thị sáng tạo, những người đã phát hiện ra một khu vực hoặc nhu cầu của khách hàng chưa được phục vụ. Tuy nhiên, không doanh nghiệp nào có thể thành công nếu không có sự hỗ trợ hiệu quả về tài chính và kế toán. Thông thường, một công ty không đủ khả năng thành lập một tổ chức tài chính đầy đủ dịch vụ với đầy đủ kế toán, kiểm soát viên, nhà lập kế hoạch và chuyên gia thuế ngay từ ngày đầu tiên.
Khi bạn làm Giám đốc tài chính thì khả năng tài chính cần phát triển cùng với doanh nghiệp. Sự phát triển của một chức năng tài chính doanh nghiệp có ba giai đoạn. Một giám đốc tài chính cần hiểu các yêu cầu ở từng giai đoạn và xác định thời điểm doanh nghiệp chuyển từ giai đoạn này sang giai đoạn tiếp theo. Họ sẽ chuẩn bị trước để đảm bảo rằng tài chính không bao giờ được coi là trở ngại cho tăng trưởng. Dưới đây là bản tóm tắt các khả năng mà một giám đốc tài chính cần cung cấp ở từng giai đoạn.
1. Giai đoạn 1:
• Thiết lập mối quan hệ cố vấn đáng tin cậy với CEO: Sự tin tưởng là nền tảng cho mối quan hệ CEO-CFO hiệu quả, đòi hỏi sự kết hợp giữa sự nhạy bén tài chính mạnh mẽ và phù hợp với sự hiểu biết và cam kết đối với các mục tiêu và chiến lược của doanh nghiệp. Các giám đốc tài chính thường cần đưa ra những tin tốt, xấu kèm theo lời đề xuất đúng đắn. Họ chỉ có thể làm điều này một cách hiệu quả nếu mục tiêu và động lực của CFO phù hợp với mục tiêu và động lực của những người còn lại trong đội ngũ lãnh đạo.
• Thực hiện các quy trình tài chính cơ bản: Làm đúng những điều cơ bản là công việc số một. Có thể xử lý các giao dịch cơ bản như thu tiền mặt từ khách hàng, thanh toán cho nhà cung cấp và nhân viên, đồng thời đối chiếu các tài khoản một cách kịp thời và chính xác là điều cần thiết ngay từ ngày đầu tiên. Có thể nói “Nhiệm vụ đầu tiên là… báo cáo các con số một cách chính xác và thanh toán kịp thời cho nhân viên và nhà cung cấp.”. Nhiều doanh nghiệp nhỏ trông có lãi trên giấy tờ nhưng không có tiền mặt do kỷ luật kế toán cơ bản kém. Một giám đốc tài chính hiệu quả sẽ đảm bảo dòng tiền luân chuyển thông suốt trong hoạt động kinh doanh ngay từ ngày đầu tiên. Tin tốt là có sẵn các phương pháp và công cụ tốt nhất được xác định rõ ràng mà ngay cả công ty nhỏ nhất cũng có thể triển khai để đảm bảo kiểm soát tài chính của doanh nghiệp ngay từ ngày đầu tiên.
2. Giai đoạn 2: Thúc đẩy tăng trưởng: tập trung vào việc bổ sung các khả năng cần thiết để kích hoạt, chứ không chỉ hỗ trợ, tăng trưởng. Ở đây, vai trò của CFO là:
• Phát triển một kế hoạch tài chính hấp dẫn cho các nhà đầu tư: Huy động vốn để thúc đẩy tăng trưởng thường là lĩnh vực mà CFO có thể gia tăng giá trị nhiều nhất. Các CEO thường có thể nói rõ điều gì làm cho một doanh nghiệp trở nên đặc biệt, nhưng các nhà đầu tư đang tìm kiếm lợi tức đầu tư chứ không chỉ là một ý tưởng hay. Khả năng kể câu chuyện tài chính bổ sung cho tầm nhìn, chiến lược và sản phẩm của doanh nghiệp là điều cần thiết để thu hút và giữ chân các nhà đầu tư. Các CFO có thể dễ dàng trả lời các câu hỏi như: Cần bao nhiêu vốn? Nó sẽ được sử dụng như thế nào? Những lợi nhuận có thể được mong đợi? Rủi ro tài chính sẽ được quản lý như thế nào?
• Xây dựng khả năng dự báo đáng tin cậy: Không có doanh nghiệp nào có được nguồn tài nguyên vô hạn. Quản lý tăng trưởng thành công là tối ưu hóa việc phân bổ các nguồn lực khan hiếm, có thể là tiền bạc, thời gian, tài năng hoặc vật chất. Phân bổ nguồn lực hiệu quả được xác định dựa trên khả năng phát triển các dự báo chính xác, dự đoán các phương sai tích cực và tiêu cực tiềm ẩn và thực hiện hành động khắc phục kịp thời. Giám đốc tài chính phải có khả năng xác định dữ liệu phù hợp, lựa chọn các công cụ và công nghệ phù hợp nhất cũng như xây dựng các dự báo hỗ trợ việc ra quyết định kịp thời.
• Thiết lập khuôn khổ kiểm soát và tuân thủ hiệu quả về chi phí và có thể mở rộng: Khi một doanh nghiệp phát triển, khối lượng và độ phức tạp tăng lên. Điều này lần lượt làm tăng rủi ro và thêm các yêu cầu tuân thủ mới. Một giám đốc tài chính kinh doanh đảm bảo rằng rủi ro gia tăng và tuân thủ không cản trở sự tăng trưởng. Cập nhật các quy trình kiểm soát, điều chỉnh mức độ trọng yếu và đáp ứng các nhu cầu tuân thủ mới đều là một phần của khả năng tài chính có thể mở rộng. Trong những năm gần đây, điều này thậm chí còn trở thành trọng tâm quan trọng hơn khi các CFO được yêu cầu giải quyết các vấn đề rộng lớn hơn nhiều như bảo mật dữ liệu, quản trị doanh nghiệp và tính bền vững.
3. Giai đoạn 3: Mở rộng quy mô kinh doanh: chứng kiến quy mô tài chính để hỗ trợ bền vững cho một tổ chức ngày càng lớn và phức tạp. Giám đốc tài chính cần phải:
• Xây dựng đội ngũ tài chính tài năng: Một giám đốc tài chính chỉ giỏi như đội mà họ xây dựng. Trong những ngày đầu, giám đốc tài chính có thể cáng đáng mọi việc, nhưng điều đó sẽ không kéo dài lâu. Biết khi nào cần bổ sung năng lực và ủy quyền là những đặc điểm nổi bật của một nhà lãnh đạo tài chính hướng tới tương lai. Thuê quá sớm và vốn quý có thể bị lãng phí; quá muộn và tài chính có thể trở thành rào cản đối với tăng trưởng. Hai vị trí bổ sung đầu tiên mà một giám đốc tài chính có thể thực hiện là kiểm soát viên hoặc kế toán trưởng và nhà phân tích kế hoạch. Một giám đốc tài chính không thể quá tập trung vào bên trong và nhìn về phía sau. Một kế toán trưởng có thể giảm bớt gánh nặng đó bằng cách sử dụng các kỹ năng kế toán vững vàng và đảm bảo việc hạch toán và báo cáo chính xác. Một nhà phân tích lập kế hoạch có thể là trợ thủ đắc lực cho Giám đốc tài chính trong việc hỗ trợ đội ngũ lãnh đạo và hội đồng quản trị bằng những thông tin sâu sắc hướng tới tương lai để làm cơ sở đưa ra các quyết định. Kết hợp tuyển dụng nội bộ với các đối tác bên ngoài có thể giúp cân bằng khả năng và khả năng chi trả khi quy mô kinh doanh.
• Thiết lập một hệ sinh thái tài chính có thể mở rộng — cố vấn, đối tác và nhà cung cấp dịch vụ: Các phương án tạo khả năng tài chính mở rộng ngày càng phong phú. Theo truyền thống, nhiều công ty mới thành lập sẽ xử lý sổ sách kế toán cơ bản tại nhà và dựa vào sự hỗ trợ bán thời gian từ một kế toán viên chuyên nghiệp, làm tăng cam kết về thời gian của mỗi người khi doanh nghiệp phát triển.
Ngày nay, có nhiều lựa chọn hơn. Phần mềm kế toán và tài chính tự phục vụ có thể tự động hóa phần lớn công việc ghi sổ cơ bản bao gồm các chức năng thanh toán, biên lai và đối chiếu tài khoản. Sự ra đời của các giải pháp phần mềm dưới dạng dịch vụ, dựa trên đám mây đã giúp phần mềm thực hành tốt nhất có sẵn cho mọi quy mô doanh nghiệp. Bạn không còn cần phải chi vốn cho máy tính, trung tâm dữ liệu và phần mềm. Các kế toán viên có trình độ đã mở rộng các dịch vụ của họ để cung cấp các khả năng tài chính thuê ngoài, đầy đủ dịch vụ.
Nhiều công ty cũng đang khai thác mạng lưới giám đốc tài chính dịch vụ, theo đó họ trả tiền để được tiếp cận với các giám đốc tài chính có kinh nghiệm, những người có thể hướng dẫn họ trong quá trình phát triển mà không phải trả tiền thuê toàn thời gian.
• Biết khi nào cần chuyển tiếp: Một giám đốc tài chính mang đến một bộ kỹ năng độc đáo. Một trong những điều quan trọng nhất là có đủ sự tự nhận thức để hiểu khi nào là thời điểm thích hợp để một người mới đảm nhận vai trò này. Một điểm uốn phổ biến là khi một doanh nghiệp đang lên kế hoạch niêm yết trên thị trường chứng khoán. Các yêu cầu để trở thành một công ty đại chúng rất khác so với các yêu cầu của một công ty tư nhân và nhiều người chọn chuyển đổi CFO trong thời gian chuẩn bị chào bán cổ phiếu. Đây không phải là sự lên án đối với CFO mà là sự thừa nhận rằng doanh nghiệp đã phát triển đến mức cần có những kỹ năng và kinh nghiệm mới. Có một mô hình chuyển đổi giám đốc tài chính lặp đi lặp lại tại các công ty như Google, Netflix và Spotify khi họ chuyển từ khởi động sang phát hành lần đầu ra công chúng sang hoạt động liên tục.
Xây dựng một nền tảng tài chính vững chắc giúp các doanh nhân kiếm tiền từ ý tưởng của họ. Một giám đốc tài chính cân bằng sự sáng tạo với kỷ luật. Họ có thể đối mặt với nhiều thách thức khác nhau và giúp định hình sự phát triển của một tổ chức trong khi vẫn đảm bảo những điều cơ bản được thực hiện đúng. Đó là một vai trò đòi hỏi khắt khe nhưng vô cùng thỏa mãn đối với bất kỳ chuyên gia tài chính nào.
Ngay khi bạn chưa là một CFO hãy xem đây là bài tập: suy nghĩ và thử triển khai ở doanh nghiệp mình. Những khó khăn và thách thức các bạn giải quyết được là kinh nghiệp để thành một CFO thành công trong tương lai
Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.
Dễ dàng hơn nữa các bạn có thể tham gia các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online
Các CEO hay chủ doanh nghiệp hiếm khi có nền tảng tài chính vững mạnh. Họ thường là những kỹ sư thông minh, những người đã thiết kế một sản phẩm mới sáng tạo hoặc các loại hình tiếp thị sáng tạo, những người đã phát hiện ra một khu vực hoặc nhu cầu của khách hàng chưa được phục vụ. Tuy nhiên, không doanh nghiệp nào có thể thành công nếu không có sự hỗ trợ hiệu quả về tài chính và kế toán. Thông thường, một công ty không đủ khả năng thành lập một tổ chức tài chính đầy đủ dịch vụ với đầy đủ kế toán, kiểm soát viên, nhà lập kế hoạch và chuyên gia thuế ngay từ ngày đầu tiên.
Khi bạn làm Giám đốc tài chính thì khả năng tài chính cần phát triển cùng với doanh nghiệp. Sự phát triển của một chức năng tài chính doanh nghiệp có ba giai đoạn. Một giám đốc tài chính cần hiểu các yêu cầu ở từng giai đoạn và xác định thời điểm doanh nghiệp chuyển từ giai đoạn này sang giai đoạn tiếp theo. Họ sẽ chuẩn bị trước để đảm bảo rằng tài chính không bao giờ được coi là trở ngại cho tăng trưởng. Dưới đây là bản tóm tắt các khả năng mà một giám đốc tài chính cần cung cấp ở từng giai đoạn.
1. Giai đoạn 1:
• Thiết lập mối quan hệ cố vấn đáng tin cậy với CEO: Sự tin tưởng là nền tảng cho mối quan hệ CEO-CFO hiệu quả, đòi hỏi sự kết hợp giữa sự nhạy bén tài chính mạnh mẽ và phù hợp với sự hiểu biết và cam kết đối với các mục tiêu và chiến lược của doanh nghiệp. Các giám đốc tài chính thường cần đưa ra những tin tốt, xấu kèm theo lời đề xuất đúng đắn. Họ chỉ có thể làm điều này một cách hiệu quả nếu mục tiêu và động lực của CFO phù hợp với mục tiêu và động lực của những người còn lại trong đội ngũ lãnh đạo.
• Thực hiện các quy trình tài chính cơ bản: Làm đúng những điều cơ bản là công việc số một. Có thể xử lý các giao dịch cơ bản như thu tiền mặt từ khách hàng, thanh toán cho nhà cung cấp và nhân viên, đồng thời đối chiếu các tài khoản một cách kịp thời và chính xác là điều cần thiết ngay từ ngày đầu tiên. Có thể nói “Nhiệm vụ đầu tiên là… báo cáo các con số một cách chính xác và thanh toán kịp thời cho nhân viên và nhà cung cấp.”. Nhiều doanh nghiệp nhỏ trông có lãi trên giấy tờ nhưng không có tiền mặt do kỷ luật kế toán cơ bản kém. Một giám đốc tài chính hiệu quả sẽ đảm bảo dòng tiền luân chuyển thông suốt trong hoạt động kinh doanh ngay từ ngày đầu tiên. Tin tốt là có sẵn các phương pháp và công cụ tốt nhất được xác định rõ ràng mà ngay cả công ty nhỏ nhất cũng có thể triển khai để đảm bảo kiểm soát tài chính của doanh nghiệp ngay từ ngày đầu tiên.
2. Giai đoạn 2: Thúc đẩy tăng trưởng: tập trung vào việc bổ sung các khả năng cần thiết để kích hoạt, chứ không chỉ hỗ trợ, tăng trưởng. Ở đây, vai trò của CFO là:
• Phát triển một kế hoạch tài chính hấp dẫn cho các nhà đầu tư: Huy động vốn để thúc đẩy tăng trưởng thường là lĩnh vực mà CFO có thể gia tăng giá trị nhiều nhất. Các CEO thường có thể nói rõ điều gì làm cho một doanh nghiệp trở nên đặc biệt, nhưng các nhà đầu tư đang tìm kiếm lợi tức đầu tư chứ không chỉ là một ý tưởng hay. Khả năng kể câu chuyện tài chính bổ sung cho tầm nhìn, chiến lược và sản phẩm của doanh nghiệp là điều cần thiết để thu hút và giữ chân các nhà đầu tư. Các CFO có thể dễ dàng trả lời các câu hỏi như: Cần bao nhiêu vốn? Nó sẽ được sử dụng như thế nào? Những lợi nhuận có thể được mong đợi? Rủi ro tài chính sẽ được quản lý như thế nào?
• Xây dựng khả năng dự báo đáng tin cậy: Không có doanh nghiệp nào có được nguồn tài nguyên vô hạn. Quản lý tăng trưởng thành công là tối ưu hóa việc phân bổ các nguồn lực khan hiếm, có thể là tiền bạc, thời gian, tài năng hoặc vật chất. Phân bổ nguồn lực hiệu quả được xác định dựa trên khả năng phát triển các dự báo chính xác, dự đoán các phương sai tích cực và tiêu cực tiềm ẩn và thực hiện hành động khắc phục kịp thời. Giám đốc tài chính phải có khả năng xác định dữ liệu phù hợp, lựa chọn các công cụ và công nghệ phù hợp nhất cũng như xây dựng các dự báo hỗ trợ việc ra quyết định kịp thời.
• Thiết lập khuôn khổ kiểm soát và tuân thủ hiệu quả về chi phí và có thể mở rộng: Khi một doanh nghiệp phát triển, khối lượng và độ phức tạp tăng lên. Điều này lần lượt làm tăng rủi ro và thêm các yêu cầu tuân thủ mới. Một giám đốc tài chính kinh doanh đảm bảo rằng rủi ro gia tăng và tuân thủ không cản trở sự tăng trưởng. Cập nhật các quy trình kiểm soát, điều chỉnh mức độ trọng yếu và đáp ứng các nhu cầu tuân thủ mới đều là một phần của khả năng tài chính có thể mở rộng. Trong những năm gần đây, điều này thậm chí còn trở thành trọng tâm quan trọng hơn khi các CFO được yêu cầu giải quyết các vấn đề rộng lớn hơn nhiều như bảo mật dữ liệu, quản trị doanh nghiệp và tính bền vững.
3. Giai đoạn 3: Mở rộng quy mô kinh doanh: chứng kiến quy mô tài chính để hỗ trợ bền vững cho một tổ chức ngày càng lớn và phức tạp. Giám đốc tài chính cần phải:
• Xây dựng đội ngũ tài chính tài năng: Một giám đốc tài chính chỉ giỏi như đội mà họ xây dựng. Trong những ngày đầu, giám đốc tài chính có thể cáng đáng mọi việc, nhưng điều đó sẽ không kéo dài lâu. Biết khi nào cần bổ sung năng lực và ủy quyền là những đặc điểm nổi bật của một nhà lãnh đạo tài chính hướng tới tương lai. Thuê quá sớm và vốn quý có thể bị lãng phí; quá muộn và tài chính có thể trở thành rào cản đối với tăng trưởng. Hai vị trí bổ sung đầu tiên mà một giám đốc tài chính có thể thực hiện là kiểm soát viên hoặc kế toán trưởng và nhà phân tích kế hoạch. Một giám đốc tài chính không thể quá tập trung vào bên trong và nhìn về phía sau. Một kế toán trưởng có thể giảm bớt gánh nặng đó bằng cách sử dụng các kỹ năng kế toán vững vàng và đảm bảo việc hạch toán và báo cáo chính xác. Một nhà phân tích lập kế hoạch có thể là trợ thủ đắc lực cho Giám đốc tài chính trong việc hỗ trợ đội ngũ lãnh đạo và hội đồng quản trị bằng những thông tin sâu sắc hướng tới tương lai để làm cơ sở đưa ra các quyết định. Kết hợp tuyển dụng nội bộ với các đối tác bên ngoài có thể giúp cân bằng khả năng và khả năng chi trả khi quy mô kinh doanh.
• Thiết lập một hệ sinh thái tài chính có thể mở rộng — cố vấn, đối tác và nhà cung cấp dịch vụ: Các phương án tạo khả năng tài chính mở rộng ngày càng phong phú. Theo truyền thống, nhiều công ty mới thành lập sẽ xử lý sổ sách kế toán cơ bản tại nhà và dựa vào sự hỗ trợ bán thời gian từ một kế toán viên chuyên nghiệp, làm tăng cam kết về thời gian của mỗi người khi doanh nghiệp phát triển.
Ngày nay, có nhiều lựa chọn hơn. Phần mềm kế toán và tài chính tự phục vụ có thể tự động hóa phần lớn công việc ghi sổ cơ bản bao gồm các chức năng thanh toán, biên lai và đối chiếu tài khoản. Sự ra đời của các giải pháp phần mềm dưới dạng dịch vụ, dựa trên đám mây đã giúp phần mềm thực hành tốt nhất có sẵn cho mọi quy mô doanh nghiệp. Bạn không còn cần phải chi vốn cho máy tính, trung tâm dữ liệu và phần mềm. Các kế toán viên có trình độ đã mở rộng các dịch vụ của họ để cung cấp các khả năng tài chính thuê ngoài, đầy đủ dịch vụ.
Nhiều công ty cũng đang khai thác mạng lưới giám đốc tài chính dịch vụ, theo đó họ trả tiền để được tiếp cận với các giám đốc tài chính có kinh nghiệm, những người có thể hướng dẫn họ trong quá trình phát triển mà không phải trả tiền thuê toàn thời gian.
• Biết khi nào cần chuyển tiếp: Một giám đốc tài chính mang đến một bộ kỹ năng độc đáo. Một trong những điều quan trọng nhất là có đủ sự tự nhận thức để hiểu khi nào là thời điểm thích hợp để một người mới đảm nhận vai trò này. Một điểm uốn phổ biến là khi một doanh nghiệp đang lên kế hoạch niêm yết trên thị trường chứng khoán. Các yêu cầu để trở thành một công ty đại chúng rất khác so với các yêu cầu của một công ty tư nhân và nhiều người chọn chuyển đổi CFO trong thời gian chuẩn bị chào bán cổ phiếu. Đây không phải là sự lên án đối với CFO mà là sự thừa nhận rằng doanh nghiệp đã phát triển đến mức cần có những kỹ năng và kinh nghiệm mới. Có một mô hình chuyển đổi giám đốc tài chính lặp đi lặp lại tại các công ty như Google, Netflix và Spotify khi họ chuyển từ khởi động sang phát hành lần đầu ra công chúng sang hoạt động liên tục.
Xây dựng một nền tảng tài chính vững chắc giúp các doanh nhân kiếm tiền từ ý tưởng của họ. Một giám đốc tài chính cân bằng sự sáng tạo với kỷ luật. Họ có thể đối mặt với nhiều thách thức khác nhau và giúp định hình sự phát triển của một tổ chức trong khi vẫn đảm bảo những điều cơ bản được thực hiện đúng. Đó là một vai trò đòi hỏi khắt khe nhưng vô cùng thỏa mãn đối với bất kỳ chuyên gia tài chính nào.
Ngay khi bạn chưa là một CFO hãy xem đây là bài tập: suy nghĩ và thử triển khai ở doanh nghiệp mình. Những khó khăn và thách thức các bạn giải quyết được là kinh nghiệp để thành một CFO thành công trong tương lai
Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.
Dễ dàng hơn nữa các bạn có thể tham gia các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online
